Eğer matematik üzerine bir şeyler biliyor ve onun gücüne inanıyorsanız, aynı zamanda onun ilerleme ve gelişme, kavrama ve düşünme üzerinde de etkili sonuçlar yaratacağına inanıyor olmanız gerekiyor… Bu özelliği iddia etmek de abartılı olmaz sanırım.

Matematik, hayal gücünü zenginleştiren çarpıcı eğilimlere sahiptir. Derinliğe ulaştıran bakış açısıyla, inandırıcı, ikna edici çözümleriyle, düşünen beyinlerin heyecanını yenileyen ilginçliklerle doludur… Ve daha önemlisi dürüsttür, yalan söylemez. Hurafeler, kurgular ve bunların kalıntıları sosyal ve siyasal birçok yapılanma peş peşe yalanları sıralarken, o sadece kesinliği söyler… Evrensel dille konuşur… Bu ayrıcalıklı yanı da onun her iklimde herkes tarafından anlaşılmasına, kabul görmesine, daha önemlisi mantıklı ve tutarlı düşünmeye, sorun çözme, strateji, doğayı anlama, yaratıcılık gibi üst düzey becerilerin kazanılmasına neden olur. Sayılardan oluşan kocaman bir dünyayı kesinlikler içinde formüle etmek, bir çözümden diğerine, bir eşikten ötekine, sayıdan sayıya koşmak, diziler, hipotez ve teoremler oluşturmak bize yeni ufuklar, yeni bakış açıları kazandırır ve bu uğraş matematiksel akıl yürütmenin eğlenceli yanıdır. “ Eğlenceli” sözcüğünü altını çizerek kullanıyorum, çünkü doğası gereği soyut kavramlar üzerinde çalışan biri, dışarıdan herhangi bir baskıya, zorlamaya maruz kalmadan, istek ve iradesi doğrultusunda çalışır. Bu da her yerde, orada veya burada zorunluluk duymadan çalışmak demektir ve eğlenceli yanı da buradan kaynaklanır…

*****

İlerleme ve gelişmenin bir yanı, belki de en önemli yanı matematiktir. Bunu kavrayan beyinler, bilim ve teknolojide fersah fersah yol almışlardır. Sözgelimi İyi bir kumaşın nasıl olması gerektiğini, söz konusu kumaşın iyi bir dikiş ve iyi bir biçkiyle nasıl kusursuz hale getirileceğini kavramışlardır. Evreni anlamayı, uzaklıkları ölçmeyi, bir yerden bir yere ölçünün nasıl hesaplanacağını başarmışlardır ve bu çabalar onlara övünç kaynağı olmuştur… Uygarlığımızı borçlu olduğumuz Sümer şehir devletlerinde bile matematik, hem teorik hem günlük pratik hayatın önceliği olmuştur. Bu uygarlığın tarihine baktığımızda gökbilim, tarım, toplumsal ve siyasi örgütlenmelerin gelişmişliğinde matematiğin nasıl önemli bir yer aldığını görebiliyoruz.

Matematik, akıl yürütme yoluyla sonuçlar oluşturarak, hayatın ve doğanın geleceği üzerinde yargılarda bulunmamıza yardımcı olur… Zihni geliştiren bakış açısıyla tutarlı gözlemler geliştirir. İleri beyinlerin ve özgür düşünceyi besleyen güçlerin oluşumunu destekleyerek doğrudan hizmet eder hayata.

Ne var ki bunca gerçeğe rağmen, hurafe ve boş beylik böbürlenmeler içinde kıvranan kültürlerde pek ilgi uyandırmaz matematik. Daha da ötesi genel olarak bilim ve türevleri neredeyse üçüncü plandadır. Bununla birlikte kıyıda köşede kalmış, olması gerekeni bağıran birkaç bilimcinin varlığı da görmezden gelinir.

Matematik tarih ya da edebiyat değildir. Tarihi bir makale veya eserle büyük olabilirsiniz ama insana eşsiz hayal gücü sunamazsınız, onu özgür düşünceye yöneltemezsiniz… Bilimi dışlamak, tehdit olarak görmek, akıl yürütmeden yoksun kalabalıklar yaratır ve bu çaba kendini yenilemeyen cansız, ruhsuz, çağı yakalamayan toplumların sürekli acı çekmeleriyle son bulur.

Yorumlar (0)