Yanlış ve Keyfi Politikalar Üniversiteye Zarar Vermektedir

 

Alaaddin Dinçer/Eğitimci

 

YÖK, 2018 - Üniversite yıllık izleme ve değerlendirme raporu’nu açıkladı.Kamu ve özel toplamda 207 yükseköğretim kurumundan 172’sinin 2018 yılına ait göstergeler bu raporda yer aldı.Raporda yer alan ön bilgilendirmede “Türk yükseköğretim sistemi 8 milyona dayanan öğrenci sayısı ve 207 yükseköğretim kurumu ile sayısal büyüme açısından belirli bir düzeye ulaşmıştır. Çeşitlenen, farklılaşan ve sayıları artan yükseköğretim kurumlarımız için artık “nitelik" üzerinde odaklanılması gerekmektedir. Bu sebeple “üniversitelerin küresel ve ulusal amaçları doğrultusunda yürüttükleri çalışma ve faaliyetleri nitel olarak ölçmek ve üniversitelerin akademik ve sosyal rekabet gücünün gelişimini tespit etmek" amacıyla, bu yıldan itibaren belirlenen 5 alan altında 45 göstergenin yıllık olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi, neticesinde rapor haline getirilip paylaşılmasına başlanmıştır.” Denilmektedir.

 

Raporda  bulunan üniversiteler için belirlenmiş olan 45 göstergeden öncelik verilen 14’ü alt yapı ve akademik yetersizlik yoksunluğu bağlamında incelenerek oluşan eşitsizlikler ve farklılaşmalar saptanmaya çalışılmıştır. Çalışmada yararlanılan 14 göstergenin 109 kamu üniversitesi için kullanılan kıyaslama yöntemi  en düşük ve en yüksek ölçüt ile YÖK’ün 2018-19 istatistiklerinde yer alan verilerin karşılatırlması sonucu elde edilen bulgular üniversitelerin içinde bulunduğu yoksunlukları görmemizi sağlamıştır.

 

Çalışma İçin Yararlanılan 14 Göstergenin Rakamsal ve Oransal Dağılımları

*A-1 Mezun Olan Doktora Öğrenci Sayısı

 

Doktora programından hiç mezun (0)  vermeyen ve (1) mezun vren üniversiteler;yozgat,türk-alman,adana bilim ve teknik, adıyaman, ağrı ibrahim çeçen, ankara sosyal bilimler, alanya alaaddin keykubat, amasya, artvin çoruh, bayburt, bandırma on yedi eylül, erzincan binali yıldırım, ığdır, izmir demokrasi, kırklareli, muş alparslan, munzur, Şırnak ve Siirt üniversiteleri.

 

A-3 Uluslararası Sempozyum,Kongre Ve Sanatsal Sergi Sayısı

 

Üniversitelerin düzenlediği yukarıda yer alan etkinliklerin 0,1 ve 2 olarak görülen üniversiteler ile en yüksek sayıya ulaşan 10 üniversitenin dağılımı.Etkinlik sayısı 2,1 ve  0 olan üniversiteler; Adıyaman, Ağrı İbrahim Çeçen, Artvin Çoruh, Bartın, Bingöl, Batman, Çankırı Kara Tekin, Erzinczn Binali Yıldırm, Erzurum Teknik, Hakkari, Iğdır, İzmir ileri teknoloji, Munzur, Sinop, Yalova. Madde de yazılı etkinlikleri en çok düzenleyen üniversiteler;ankara,hacettepe, Ankara Yıldırım Beyazıt, Bursa Uludağ, Düzce, Ege, İstanbul, kastamonu, ODTÜ  ve Gebze Teknik. Potansiyeli her bakımdan diğer üniversitelere göre daha yüksek olan  KTÜ, Marmara ve Mersin üniversiteleri bu alanda düzenledikleri etkinliklerin sayısal azlığı ile dikkat çekmektedirler.

 

A-6 Üniversitelerin Bölüm Ve Program Bazında Doluluk Oranı

 

Doluluk oranı en yüksek düzeyde olan 10  üniversite; istanbul, kayseri Abdullahgül, Ankara Sosyal Bilimler, Boğaziçi, Mimar Sinan, İzmir demokrasi, Gebze Teknik, İzmir yüksek teknoloji, Gaziantep ve İstanbul Teknik üniversiteleri. Doluluk oranı en düşük olan, bir başka ifade ile söyleyecek olursak %25 ve üzerinde boş kalan 10 üniversite: Ordu, Dicle, Manisa Celal Bayar, Hakkari, Çankırı Kara Tekin, Kars Kafkas, Erzurum Tekbnik, Gümüşhane, Bilecik Şeyh Edip Ali üniversiteleri.

 

A-12/1Öğrenci Kütüphanesinden Öğrenci Başına Düşen Basılı Kitap Sayısı

 

Kütüphanesinde öğrenci başına 2 kitap bile düşmeyen üniversiteler; Antalya Akdeniz (0,833), Balıkkesir (1,304), Düzce (1,861), Giresun (0,038),Ş.Urfa Harran (1,83), Hatay Mustafa Kemal (1,943),İzmir Demokrasi (0,4),Karabük(1,169),Kastamonu (1,377), Kocaeli (1,427), Manisa Celal Bayar (1,929), Niğde Ömer Halis Demir (1,816), Konya Selçuk (1,91), Sivas Cumhuriyet (1,487), Tekirdağ Namık Kemal (1,401) 2018-19 Yök İstatistiklerine Göre  Bu Üniversitelerde Öğretim Gören Öğrenci Sayıları;Antalya Akdeniz 65.655, Balıkkesir  34.768, Düzce26.678, Giresun31,270, Şanlı Urfa Harran 25.565,Hatay Mustafa Kemal 23.552,İzmir Demokrasi 2.241,Karabük 52.050, Kastamonu 30.513, Kocaeli 79.73,Manisa Celal Bayar 48.360,Mersin 38.993,Niğde Ömer Halis Demir 7553,Sivas Cumhuriyet 25.793,Tekirdağ Namık Kemal 26.993

 

Kütühanesinde öğrenci başına 10 ve üzerinde kitap düşen üniversiteler;kayseri Abdullah Gül (21,11), Adana Bilim Ve Teknik (14), Ankara Sosyal Bilimler (90,61), Ardahan (11,67), Boğaziçi(31,992), İtü (11,917), İstanbul (11,079), Mimar Sinan (11,373), Odtü (18,09), İstanbul Sağlık Bilimleri (13,949), Şırnak (21,193), Türk-Alman (17,612) 2018-19 Yök İstatistiklerine göre bu üniversitelerde öğretim gören öğrenci sayıları; Kayseri Abdullah Gül 1.408,Ankara Sosyal Bilimler 1.070,Ardahan 5.017,Boğaziçi 16.410,Galatasaray 4.48o,İtü 39.256,İstanbul 107,362,Mimar Sinan 10.884,Odtü 29.402, İstanbul Sağlık Bilimleri 10.166,Şırnak 2.526,Türk-Alman 1.923

Not sayılara ön lisans,lisans,yüksek lisans ve doktora örencileri dahildir.

 

*B-1 Ulusal Hakemli Dergilerde Yayımlanmış Öğretim Elemanı Başına Düşen Yayın Sayısı

 

Bu alanda üniversitelerin izleme ve değerlendirme raporunda yer alan gösterge bulgularına göre en yüksek ulusal yayına ulaşan 10 niversite; istanbul salık bilimleri,ankara,izmir katip çelebi, İzmir Demokrasi, Çukurova, İstanbul Medeniyet, Bingöl, Ege ve Atatür. Bu gösterge kapsamında en düşük oranda kalan  10 üniversite; İskenderun Teknik, Abdullahgül, Türk-Alman, İzmir İleri Teknoloji, Boğaziçi, Mimar Sinan. ODTÜ, Bursa Teknik, Batman ve Yalova

 

B-2 Uuluslararası Hakemli Dergilerde Yayımlanmış Öğretim Elemanı Başına Düşen Yayın Sayısı,

 

B-2 Gösterge kapsamında en yüksek orana ulaşan 10 üniversite;boğaziçi,izmir ileri teknoloji, itü, ODTÜ, Sinop, Gebze Teknik, Bingöl, YTÜ, İstanbul Medeniyet ve İzmir Katip Çelebi. Göstergenin en alt 10 sırasını oluşturan üniversiteler; Türk-Alman, İzmir Demokrasi, Şırnak, Mardin Artuklu, Kırklareli, İstanbul Sağlık Bilimleri, Ankara Sosyal Bilimler, Ardahan, Hakkari ve Gaziantep

 

B-6-Üniversitelerin En Yüksek %10’luk Dilimde Atıf Alan Yayın Sayısı

 

Bu göstergge kapsamında toplamda 300 ve üzerinde yayınları atıf alan üniversiteler: İstanbul 579.999,Kırıkkale 77.999,Çorum Hitit 50.999,Burdur M.Akif Ersoy 24.999,İstanbul Sağlık Bilimleri 2.999,Kırklareli 1.999,Hacettepe 651,İtü 611,Boğaziçi 604,Odtü 566,Ankara 558,Ytü 362,Çukurova 333,Gazi 312,Ege 307 yayına atıf alan üniversiteler olarak sıralanmaktadır. Aynı göstergenin yayınları 20’nin altında atıf alan üniversiteler; İzmir Demokrasi 0,Ardahan 1,Türk Alman 2,Şırnak 3,Mardin Atuklu 3,Alanya Alaaddin Keykubat 3,Ankara Sosyal Bilimler 4,Artvin Çoruh 17,Bandırma On Yedi Eylül 5,Hakkari 5,Bitlis Eren 9,Muş Alparslan 14,Amasya 15,Kilis Yedi Aralık 16, Artvin Çoruh 17,Iğğdır 18,Batman 18 yayına atıf aalan üniversiteler olarak sıralanmıştır.20 ile 50 arasında yayına atıf alan üniversite sayısı  27 rte,trakya,kastamonu balıkkesir gibi büyük üniversiteler bulunmaktadır.

 

B-12 Ulusal Ve Uluslararası Özel veya Resmi Kuruluşlar Tarafından Desteklenenmiş AR-GE Niteliği Taşıyan Proje Sayısı

 

B-12 madde başlığında sadece proje sayısı 0 ve 1 olan üniversiteler incelenmiştir. Bu üniversiteler; Amasya, Artvin Çoruh, Bandırma On Yedi Eylül, Batman, Galatasaray, Giresun, Hakkari, Harran, İstanbul Medeniyet, İzmir Demokrasi, Kütahya Dumlupınar, Mardin Artuklu, Muş Alparslan, Konya Necmettin Erbakan ve Yozgat Bozok.

 

 

C-5 Üniversite Öğretim Elemanlarının Aldığı Uluslararası Fonlara Dayalı Proje Sayısı

 

C-5 Madde başlığında üniversiteler sütunda yer alan 0 ve 1 değerleri  üzerinden incelenmiştir.Sonucu 0 olan üniversiteler; ankara  yıldırım beyazıt, artvin çoruh, bandırma on yedi eylül,bartın, bayburt,bingöl,kilis, manisa celal bayar, nevşehir hacı bektaşi veli, dicle, galatasaray, gümüşhane,ığdır,  kars kafkas, konya necmettin erbakan, osmaniye  korkut ata,siirt ve zonguldak bülent  ecevit. Bu üniversitelerin yök 2018 istatistiklerine göre akademisyen sayısı; Ankara Yıldırım Beyazıt 1.087,Artvin Çoruh 530,Bandırma On Yedi Eylül 218,Bartın 550,Bayburt 394,Bingöl 578,Kilis Yedi Aralık 347,Manisa Celal Bayar 1.643,Nevşehir Hacı Bektaşi Veli 679, Diyarbakır Dicle 1.693,Galatasaray 272,Iğdır 315,Kars Kafkas 882,Konya Necmettin Erbakan 1.779, Osmaniye 413,Siirt 507, Zonguldak Bülent Ecevit 1.313

 

C-5 gösterge kapsamında öğretim elemanlarının aldığı proje sayısı “1” olan üniversiteler;  adana bilim ve teknik,adıyaman, amasya,batman, bilecik şeyh edip ali, abant izzet baysal, bursa uludağ, çankırı kara tekin,muş alparslan, recep tayyip erdoğan,sivas cumhuriyet,yozgat bozok,erzurum teknik,eskişehir osmangazi,giresun,hatay mustafa kemal, iskenderun teknik, kahramman maraş sütçü imam,ktü,kırıkkale,kırklareli,kütahya dumlupınar,munzur ve tokat gazi osman paşa.Bu üniversitelerin yök 2018 istatistiklerine göre akademisyen sayısı; adana bilim 327,Adıyaman 879,Batman 400,Bilecik Şeyh Edip Ali 529,Bolu İzzet Baysal 1.348,Bursa Uludağ 2.384,Çankırı 623,Muş Alparslan 558, RTE 1.056,Sivas Cumhuriyet 1.849,Yozgat Bozok 820,Erzurum Teknik 233,Eskişehir Osmangazi 1.601,Giresun 935,KTÜ 2.504,Hatay  Mustafa Kemal 1.064,İskenderun Teknik 301,K.Maraş Sütçü İmam 1.288,Kırıkkale 1.248,Kırklareli 703,Kütahya Dumlupınar 1.124,Tunceli Munzur 437,Tokat Gazi Osman Paşa 1.284,Amasya 516

 

D-3/1 AR-GE’ye Harcanan  Bütçenin Oranı

 

AR-GE^ye bütçesinden (0) hiç bütçe ayırmayan üniversiteler; Tekirdağ Namık Kemal,İstanbul Medeniyet,İzmir Demokrasi,Bitlis,Bandırma On Yedi Eylül, Amasya, Artvin Çoruh olarak sıralanmıştır. Ar-ge’si “0” olan üniversitelerin 2018 yılı genel bütçesinden aldıkları  bütçe payı; Tekirdağ Namık Kemal 184.801.000,istaanbul medeniyet 108.224.000, İzmir Demokrasi 32.067.000,bitlis 99.019.000, Bandırma On Yedi Eylül 72.401.000, Amasya 110.143.000, Artvin Çoruh 99.801.000

 

Bütçelerinden ar-ge’ye  %1’in altında bütçe ayıran iniversiteler; Yozgat Bozok (%0,91), Şırnak (%0,26), Siirt (%0,39), Ankara Gazi (%0,067), Muş Alparslan (%0,29), Ardahan (0,2934),  Karabük (%0,6), Kırklareli (%0,053), Kütahya Dumlupınar (%0,665), Hatay Mustafa Kemal (%0,03), Iğdır (%0,006, Giresun (%0,49), Gümüşhane (0,86), Hakkari (%0,3) Erzincan (%0,042) İskenderun (%0,25) Kilis (%0,26), Çanakkale (%0,99), Çankırı Kara Tekin  (%0,005), Recep Tayyip Erdoğan (%0,29) Ordu (%0,58),Bingöl (%0,55), Bayburt (%0,19), Bartin (%0,27), Afyon  Kocatepe (%0,958), Aksaray (%0,83),Adıyaman (%0,17), Ankara Sosyal Bilimler (%0,7), Balıkkesir (%0.016) Kilis 7 Aralık (%0,26)  Ayrıca hem öğrenci hem de öğretim üye sayısı ve bütçesi yüksek olan Marmara (%1), Sakarya (%1,46) ve İsparta Süleyman Demirel (%1,59) üniversiteleri ayırdıkları  düşük bütçeleriyle oluşan bu olumsuz tabloya eklenmesi gereken üniversiteler olmmuşlardır. Ar-ge’ye %1’in altında bütçe ayıran üniversitelerin 2018 yılı genel bütçesinden aldıkları bütçe payı; yozgat bozok 156.154.000,şırnak 64.724, siirt 97.009.000, ankara gazi 961.469.000, Muş Alparslan 104.045.000, Ardahan 86.133.000, Karabük 196.012.000, Kırklareli 116.302.000, Kütahya Dumlupınar 280.775.000,Hatay Mustafa Kemal 208.393.000, Iğdır 72.040.000, Giresun 159.744.000, Gümüşhane 102.818.000, Hakkari 50.475.000, İskenderun Teknik 88.778.000, Erzincan Binali Yıldırım 150.424.000,Çanakkale 18 Mart 177.927.000, Çankırı Kara Tekin 116.518.000,Bingöl 121.010.000, Bayburt 92.922.000,Balıkkesir 218.231.000, Bartın 109.279.000, Afyon Kocatepe 287.589.000, Aksaray 142.074.000,Adıyaman 165.554.000 ,Ankara Sosyal Bilimler 92.170.000, Recep Tayyip Erdoğan 189.877.000, Ordu 145.918.000, Kilis Yedi Aralık 84.852.000

 

AR-GE Bütçesi %10’nun üzerinde olan üniversiteler; Akdeniz (%10,56), Boğaziçi(%14), Bursa Teknik (18,43), Gaziantep (10,16), Gebze Teknik (%15,97), Hacettepe (%16,29), İzmir İleri Teknoloji (%15,11),Odtü(%16,39), Türk-Alman(%13.00), Dokuz Eylü (%14,97l, Van Yüzüncü Yıl (%13,5), Yıldız Teknik15,00), Kars Kafkas (%15,77) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (%14,84) Ar-ge’si %10’nun üzerinde olan üniversitelerin 2018 yılı genel bütçesinden aldıkları bütçe payları; Akdeniz 534.119.000,Boğaziçi 3000.456.000,Bursa Teknik 70.297.000, Gaziantep 363.655.000,Gebze Teknik 127.624.000,Hacettepe 1.025.509.000,İtü 511.177.000,İzmir İleri Teknoloji 116.667.000,Kars Kafkas 195.275.000,Odtü 534.687.000,Türk-Alman 72.170.000,Van Yüzüncü Yıl 379.023.000, Yıldız Teknik 327.983.000,Dokuz Eylül 667.454.000

 

D-8-Yayın Alımının Bütçeye Oranı

 

Yayın alımının üniversite bütçesine oranına bakıldığında %1’in üzerinde harcama yapan üniversiteler İzmir Demokrasi %3,385, Boğaziçi %2,497, Anadolu %1,831,Gebze Teknik %1,728, İzmir Yüksek Tekneloji %1,646,Ankara Sosyal Bilimler 51,588,Kastamonu %1,576,Galatasaray %1,306,Ordu %1,207,Türk Alman %1,205, ODTÜ %1,189,Osmaniye Korkut Ata %1,169, Artvin Çoruh %1,104, Adana Bilim Ve Teknik %1,42  olacak şekilde sıralanmışlardır.Bu göstergenin en alttaki  15 sırasını oluşturan üniversiteler;atatürk,hakkari, samsun on dokuz mayıs,amasya, elazığ fırat,ardahan, konya necmettin erbakan,manisa celal bayar, tunceli munzur,bilecik şeyh edip ali,mul alparslan,yozgat bozok,antalya akdeniz ve erzurum teknik olacak şekilde sıralanmıştır.

 

E-1 Üniversitelerin Gerçekleştirdiği Sosyal Sorumluluk Proje Sayısı

 

Proje sayısı 0 yani hiç projesi olmayan üniversiteler;dicle,erzurum teknik,gümüşhane,hatay mustafa kemal,ığdır,izmir yüksek teknoloji,kahraman maraş sütçü imam,niğde halis demir,ordu,sakarya,tokat gazi osman paşa,van yüzüncü yıl,uşak,türk alman,yozgat bozok. Sosyal sorumluluk projesi 1 ve 2 olan üniversiteler;munzur,trakya,yalova,izmir katip çelebi,siirt,recep tayyip erdoğan,adana bilim ve teknik,bayburt,bandırma on yedi eylül,bilecik şeth edip ali,erzincan,hakkari,iskenderun teknik,kramanoğlu mehmet bey,kütahya dumlupınar. Bu üniversitelerin yanu sıra, öğrenci ve öğretim üye sayısı oldukça yüksek olan,aynı zamanda kuruluş tarihleri de oldukça eski olan   ktü,atatürk,akdeniz,muğla sıtkı koçman,harran,samsun on dokuz mayıs ve sivas cumhuriyet üniversiteleri gerçekleştirdikleri az saıdaki sosyal sorumluluk projeleri ile dikkat çekmektdirler. Sosyal sorumluluk projeleri oldukça yüksek sayıda olan 10 üniversite; gaziantep, gazi, çanakkale on sekiz mart, çankırı  kara tekin, anadolu, ankara, adıyaman, kilis yedi aralık,muş alparslan ve isparta süleyman demirel.

 

E-6-1-Üniveritelerin Yeşil Çevre Üniversiteleri (UL Grenmetric) Sıralamasında Ki Yerleri.

 

Bu sıralamada ülkemizden 22 kamu üniversite bulunmaktadır.Bu üniversiteler ve sıralamadaki yerleri; Amasya 582,Ankara Sosyal Bilimler 249,Arvin Çoruh 476,Balıkkesir 349,Boğaziçi 430,Ege 288,Erciyes 244, Hitit 452, İTÜ 67, İnönü 438, Karabük 617, Kilis Yedi Aralık 618.Manisa Celal Bayar 663,Niğde Ömer Halis Demir 603,On Dokuz Mayıs 340,Odytü 252,Selçuk 609,Sivas Cumhuriyet 586,İsparta Süleyman Demirel 431,Ytü394, Zonguldak Bülent Ecevit 194, Düzce 575

 

E-6-2-Üniversitelerin Sıfır   Atık, Yeşil Kampüs Ve Çevrecilik Alanında Aldığı Ödül Sayısı.

 

Üniversitelerin bu gösterge verilerine bakıldığında 109 kamu üniversitesinden 9’unun ödül aldığı görülmektedir. Bu üniversiteler; selçuk 6,boğaziçi 4,ege 2,akdeniz 1,zonguldak bülent ecevit 1,ytü 1, ankara 1, elazığ fırat 1,isparta süleyman demirel 1 ödül.

 

Tartışma Ve Sonuç: YÖK’ün yaptığı izleme ve değerlendirme raporunda yer alan açıklamasında “niceliksel büyümenin büyük oranda doygunluğa ulaştığını,şimdi sıranın “nitelik” sorununun çözümüne geldiğini” ifade etmektedir.Aslında YÖK burada somut bir gerçeğin altını çizmektedir.O da yükseköğretim sisteminin ciddi bir “nitelik” sorunu yaşanmakta olduğu  gerçeğidir.Bu gerçeği yayımlanan rapor çok belirgin olarak gözler önüne sermektedir.Rapordaki verikler sadece “nitelik” sorununu değil, aynı zamanda üniversiteler arasında çok belirginleşmiş büyük bir eşitsizliğin yaşanmakta olduğunu da göstermektedir. Ekonomik krizin her alanı derinden etkilediği  bu günlerde üniversitelerinde bu etkiden kendi payına düşeni bütçelerinde kesinti,tasarruf ve kısıntı yaparak almakta olduğunu söylemek mümkündür.Oysa sağlık,eğitim ve bilim krizin etkilerinin en az hisettirilmesi ve korunması gereken  alanlar olarak görülmelidir.Umarız önümüzdeki bütçe progrmaında bu gerçek daha somut görülür ve planlama buna uygun yapılır. 

 

Raporda yer alan verilere göre, kontenjanları %40 varan oranda boş kalmış üniversitelerin varlığı gerçekten trajik bir görüntü oluşmasına neden olmaktadır.Nedeni ve niçin boş kaldıkları mutlaka araştırılmalıdır.Kuruluşu 10 yılın üzerine çıkmış olan üniversitelerin doktora öğrencisi ya hiç mezun etmemiş veya 1-2 mezun verebilmiş olmasının bilim insanı yetiştirmeye katkı olduğunu söylemek olanaklı değildir. Hele hele AR-Ge’sine bütçesinden ya hiç ya da çok az kaynak ayırmış üniversitelere ne demeli.AR-GE’si olmayan bir üniversite bulunduğu kentin beşeri,ekonomik ve sosyal alanlarda gelişmesine  katkı sağlayamayacağı somut bir gerçek olarak önümüzde durmaktadır.

 

Bir yıl boyunca ki mutemelen öncesinde de yoktur, hiç bir sosyal sorumluluk projesi yapmayan veya sınırlı sayıda yapan üniversitelerin toplumu sosyalleştirme,değiştirme ve dönüştürme iddiasının olmayacağı,olsa bile bunun gerçeği yansıtmayacağı aşikardır. Kütüphanesinde öğrenci başına iki kitap bile düşmeyen üniversitelere okumanın ve kitabın önemini birilerinin tekrar tekrar anlatması gerekecektir. Ulusal ve uluslararası çapta sempozyum,kongre ve sanatsal etkinlik gerçekleştirmemiş veya   yeterli sayıda gerçekleştirmemiş üniversiteler kendini geliştirme,öğrencilere yararlı olma olanağı bulamayacaktır. Yeterli sayıda ulusal ve uluslararası akademik çalışma yapmayan akademisyenlerin aynayı biraz da kendilerine tutmaları gerekmektedir. Eko sistemin korunmasında  üniversiteler daha gelişkin ve etkin görevler alıp öncülük yapmalıdır.Toplumu aydınlatmalı bilinçlendirmelidir.Ancak bu alandaki veriler üniversitelerin  çok geriden gelmekte olduğunu göstermektedir.

 

Üniversiteleri birer işletme,ticari kuruluş ve şirket gibi görerek politikalarına buna uygun olacak şekilde yürürütenlerin, yanlış olan bu politikalarını yeniden gözden geçirmeleri başarısız bir görünüm oluşturan bugünkü durumun düzelmesine katkısı olacaktır. Üniversitelerin evrensel ilkeleri, bu kurumların yaptıkları araştırmaların sonucunda elde ettikleri bilimsel bilgileri,bulguları ve verileri bulundukları çevrede yaşayan toplumun  yararına, kalkınmasına,gelişme ve ilerlemesine katkı amaçlı olarak kullanmalarının önemine vurgu yapmaktadır.Ülkeyi ve üniversiteleri yönetenlerin bu perspeltifle hareket ederek üniversiteleri çoraklaştıracak,keyfiyete dayalı pratik uygulamalardan uzak durmaları gerekmektedir. Üniversiteler insanlığın üstün yararını ve insanı yaşatmanın önemini en iyi bilmesi gereken kurumlardır. O nedenle otoriteye  ve güce başvurmak ve sığınmak yerine,barışa,eleştirel düşünceye,bilimin aydınlığına  ve entelektüel birikime katkı sağlayacak çalışmalar yapmak tercih edilen bir yol olmalıdır.    

 

Yapılması Gerekenler:

 

-Üniversitelerin genel bütçeden aldıkları pay arttırılmalıdır.Bütün üniversitelere bütçelerinin en az %10’nunu AR-GE’ye ayırma zorunluluğu getirilmelidir.

-Geliştirme ödeneği ödemesi yapılan üniversitelerin sayısı artırılmalı, süresi 10 yıla çıkarılmalıdır.

- Akademisyenlerin ulusal ve uluslararası yayımlarda yayınlanmış eserlerine verilen teşvik ve ödüller artırılmalı, gerçekleştirdikleri projeler üniversiteler tarafından “ödenek yok” gerekçesiyle engellenip ertelenmemelidir.

-Üniversitelerde boş kalan bölüm ve programlar süratle tasfiye edilmeli, yerlerine güncel ihtiyaçlara yanıt verecek bölüm ve programlar açılmalıdır.

-Araştırma ve geliştirme ve bilim, özgür,katılımcı demokratik ortamda yapılır.Üniversiteler üzerine kara basan gibi çökmüş anti demokratik mevzuat değiştirilmeli,keyfiyete dayalı pratik uygulamalara son verilmelidir.

-Üniversitelerde görülen yozlaşmış ilişki ve bürokratik itaat  kültürü yerine, eş değerlilik ilişkisi ve kabullenme kültürü yaşamı belirlemelidir.

-Üniversiteler insan,toplum ve doğa yararına öncelik veren ulusal ve uluslararası projeler için daha güçlü bir biçimde desteklenmelidir.

-Akademik yükseltmelerde ve idari kadrolara yapılan atamalarda liyakat,yeterlilik ve nitelik gibi özellikler dışında başka tür ilişkilerin belirleyici olmasına izin verilmemelidir.04.11.2019

                                                                                            

 

 

 

 

 

 

Yorumlar (0)