Bazı Şeyler Olduğundan Daha Fazlasıdır: Cumhuriyet
"Efendiler, Yarın Cumhuriyeti İlan Edeceğiz."
Gazi Mustafa Kemal Atatürk
Toplumsal bellek… Ortak paydalar gibi farklı hususların varlığından da oluşabilir. Hatta tüm kesimler için aynı şeyi ifade de edebilir… Tarih farklı coğrafyalarda bu belleğin ürünleriyle dolu, tıpkı Anadolu coğrafyasında olduğu gibi… Her biri kendi içinde farklı yaşanmışlıkları, temsiliyetleri barındıran Sivas, Erzurum, Diyarbakır, İstanbul, Van ve tabi ki Ankara’yla İzmir misali; her biri birer hafızadır… Sadece kentler değil, bazen kültür bazen olgular bazen kişiler ve bazen de kavramlar kentlerin gördüğü bu işlevi yerine getirir. Ancak bu işlevin mahiyeti, kente, kişiye, olguya ya da bunlara benzer şeylere nasıl bir anlam yüklendiğine; o şeye dair bilgiye bağlı olarak değişebilmektedir.
Yıllarca sürmüş savaşlar, cehalet ve eğitimsizlik gibi onlarca etmenin izini taşıyan bir toplumda Cumhuriyet; Hâkimiyet bilâ kaydu şart milletindir’e sıkıştırılmış bir siyasal egemenlik ve karar merci olarak meclis kararlarının toplumsal menfaate tekabülü şeklinde anlam kazandı. Aynı zamanda günümüz siyasal işleyişinin kodlarından birini oluşturan bu kabul, bir yandan dönemin kısıtlılıkları bir yandan düşünsel sınırlarının mahiyeti nedeniyle demokratikliği içermediği gibi demokrasi seçme ve seçilebilmeye indirgenmiştir… Siyasal kültürümüzde bu husus ve siyasal iktidarı kazanma hırsını içeren manzaralar baskın olsa da cumhuriyet bundan daha fazlasıdır bu coğrafya açısından… Siyasal, iktisadî, sosyal ve kültürel bakımdan belirli gelişimin olduğu toplumlarda cumhuriyet iradelerinin şekillenmesinde toplumun payı yadsınamaz. Bizim için ise cumhuriyetin manası tam da bu noktada belirginleşmektedir… Cumhuriyet bu memlekette cinsiyet eşitliğinin, demokratik siyasal ve toplumsal yapıyı inşa edebilmenin, laik toplum ve bu hususlar kadar önemli olan yurttaşlık bilincinin geliştirilmesinin kilometre taşı olmuştur. Toplumun farklı katmanlarında ve farklı tonlarında kendisini gösteren geleneksel algı ve değerlerin günümüzdeki yansımaları dikkate alındığında cumhuriyetin bu memleketteki kıymet-i harbiyesi daha da belirginlik kazanmaktadır…
Toplumsal bellek olarak cumhuriyet… Basit bir kelime değil, bir toplum adına gelecek kuşakların hayatını her açıdan ileriye taşıyabilmeye dair olan her şeye mukabil bir harekettir. "Türkiye Cumhuriyeti şeyhler dervişler müritler memleketi olamaz" ve "Efendiler; yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz" denilen; kökleri geçmişe uzanan bu serüvenin oluşmasında ve başta bağımsızlık mücadelesinde yer alanlarla sonrasında düşünsel öngörüleriyle katkı sunan bizatihi Gazi Mustafa Kemal’in imzasını taşıyan cumhuriyet kutlu olsun… Saygıyla…

& quot;

& quot;

& quot;