ALEKSİTİMİ (DUYGUSAL SAĞIRLIK)

Aleksitimi Nedir?
Türkçe karşılığı “Duygusal Sağırlık” olan aleksitimi kişilerin kendi ve diğer insanların hislerini algılama yetisinden yoksun olmasına deniyor…
Ruesch analitik terapiye aldıg?ı psikosomatik hastalarda yaptıg?ı go?zlemlerde, bu hastaların dig?er nevrotik hastalardan farklı olarak duygularını ve rahatsızlıklarını so?zel yada sembolik olarak ifade edemediklerini gözlemlemiştir. Bu kis?ilerin duygularını veya gerilimlerini ifade etmelerinin tek yolu bedensel tepkiler olduğunu düşünmüştür.
1949 yılında Mac Lean bir makalesinde psikosomatik kis?ilerde duyguların, neokortekse (beynin üst işlev gören bölgeleri) ulaşıp so?zel yolla simgesel anlatım bulamadığını, otonom yollarla ifade edildigini, yani organ diline c?evrilerek bedensel belirtiler olarak kendini go?sterdiklerini vurgulamıs?tır.
I?lk defa Sifneos 1972 yılında bu tu?rden duygusal sorunları anlatmak ic?in aleksitimi kavramını kullanmıs?tır. Kelime anlamı olarak aleksitimi Yunanca’da a= yok, lexis= so?z, thymos=duygu anlamına gelen kelimelerin birles?mesinden meydana gelmis? bir kavramdır.
En basit tanımıyla duygularını fark etme, tanıma, ayırdetme ve ifade etme gu?c?lu?g?u? olarak tanımlanan aleksitimi bas?langıc?ta ruh sag?lıg?ı alanında psikosomatik bir durumu ve belirtiyi anlatmak amacıyla ortaya atılmıs?ken zaman ic?inde aleksitiminin sag?lıklı bireylerde de sıkc?a go?ru?ldu?g?u? fark edilmis?tir.
Duyguların oldukça önemli olduğu toplumsal yaşantıda aleksitimikler yabancı, hatta başka bir dünyadan gelmiş izlenimi verirler. Derin bir iç dünyaları olmadığı için, aleksitimiklerin düşünceleri, içeriden değil, daha çok dışarıdan gelen uyaranlarla harekete geçiyor. Duygusal hayatları kısır, insan ilişkileri zayıf. Siz dürterseniz tepki veriyorlar. Dürtü bitince, tepkileri duruyor. “Ben duvara mı konuşuyorum” hissi veren insanları bu gruba dahil etmek mümkündür...
Aleksitimi Belirtileri
Duygularını dış dünyaya ifade edememekten kaynaklanan psikomatik belirtiler,
Hem kendi hem de karşısındaki kişinin duygularını anlamkta ve tanımlamakta zorluk çekme,
Bayılmalar,
Baş ağrısı,
Mide ve bağırsak ağrıları( huzursuz bağırsak sendromu)
Kalp atışlarında hızlanma, taşikardi
Aleksitimi Neden Olur?
Aleksitimi hastalığı genetik olarak nesilden nesile aktarılabilir. Çocukların büyüme döneminde yeteri kadar ve ilgi ve sevgi görmemesi bu hastalığın nedenleri arasındadır. Özellikle çocukuk döneminde aile içerisinde yetersiz sosyalleşme nedeniyle aleksitimi hastalığı ortaya çıkmaktadır.
Yine aynı şekilde beyinde duyguları tanıyan ve şekillendiren bölümün yeterli çalışmaması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
Eğitimsizlik de bu hastalığın ortaya çıkmasında etkilidir. Çünkü kendimizi ve duygularımızı ifade etmek için kelimelere ihtiyaç duyarız. Eğitim ise bize ihtiyaç duyduğumuz kelime dağarcığını sağlar.
Tedavi İle Aleksitimiyi Yenmek Mümkün Mü?
İnsanların duygularıyla yüzleşmesi ve duygularını fark edebilmesi adına bir tedavi süreci başlatmak ve bu hastalığı alt etmek mümkün! Şöyle ki uygulanacak duygusal ve bilişsel terapiler yapı psikoterapi bu hastalık üzerinde olumlu sonuçlara yaratabilir. Psikoterapiler sayesinde hasta duygularını fark etmeye ve haberdar olmaya başlar. En önemlisi de olaylar karşısında ne hissettiğini anlayabilir.

Uzm. Psikolojik Danışman
Emin Okan OKYAY