Bir yanımız leblebi tozu satan, Eti Puf kokan bakkalları arıyor; bir yanımız da internetten alış veriş yapıp ayağımıza kadar getirilen ürünleri tercih ediyor. Bir yanımızla sokakta saklambaç oynayan çocukları, gökyüzünde süzülen renkli uçurtmaları, yollarda tebeşirle çizilmiş seksekleri görelim istiyoruz. Bir yanımızla da teknoloji okuryazarlığı kazanmış çocuklar yetiştirmek istiyoruz.

Aslında yanlışımız iki nesil birden yetiştirmeye çalışmakla başlıyor.

Teknoloji dediğimizde aklımıza cep telefonları, tabletletler geliyor. Dijital dünyanın hızlılığı, bilgiye kolay ulaşılabilirlik teknolojiyi neden, niçin kullanmamız gerektiğini gösteriyor.

Peki, teknolojiyi ne kadar doğru kullanıyoruz? Gerektiği kadar mı teknolojiyi kullanıyoruz yoksa can sıkıntısı ve boşluktan mı teknoloji düşkünlüğümüz var.

Ne yazık ki bazı ebeveynler “Aman başımızı ağrıtmasın, şöyle bir güzel dizimizi seyredelim, sohbetimizi edelim “ bakış açısıyla ya da tamamen günlük rutin ev işlerini yetiştirmek için çocuklara avutulacak birer nesne mantığıyla bakıyor, sonra da çocuğunun ekran bağımlısı olmasından dem vuruyor.

Diğer bir tarafta, çocuğu tamamen bilişim ve teknolojiden mahrum bırakarak çocuğu içinde bulunduğumuz yüz yılın getirmiş olduğu yaşamdan soyutlamaya çalışıyor. İşte böyle bir arada kalmışlıkla yetişen çocuklarımız ve gençlerimiz var. Öyle bir çağdayız ki; Tüm bireyler zorunlu olarak teknoloji ile etkileşim içinde olmak zorunda. Örneğin bir ödev hakkında araştırma yapmak için yüzlerce cilt ansiklopediyi karıştırıp bulmak yerine zamandan tasarruf edip hızlı bir şekilde teknoloji sayesinde bilgiye ulaşabiliriz. Fakat ulaşılan bu bilgilerin doğruluğu ya da yanlışlığını sorgulamak için daha derin bir bilgi gerekebilir. Çünkü anahtar kelimeyle alakalı sonsuz içeriğe ulaşılıyor. Sorgulanmaya bir hazırcılıkla sorumluluktan kaçma duygusuyla yapılan teknolojik bir arama körelmeye neden olabiliyor ve ezberci bir birey yetişiyor. Araştırma, okuma, anlama ve akılda tutma yetileri zayıflıyor.

Düşünsenize geçmişte bizler onlarca telefon numarasını aklımızda tutabilirken, cep telefonları vazgeçilmez olduktan sonra herhangi bir kaza ya da ani gelişen bir durum karşısında ezberden neredeyse anne, baba eş, ya da çocuklarının telefonlarını bile hatırlayamaz hale geldik. Öğrendiğimiz bilgilerde bu şekilde oluyor. Çünkü o an için öğreniyoruz sonrası için kazanım elde etmiş olmuyoruz.

Bazen de oyun oynarken o kadar çok şiddet içeren oyunları görüyor ki bunu gerçek hayata aktarırken, arkadaşına vurduğunda canın yandığını düşünemeyen mekanik düşünen çocuklarımız oluyor. Bu durumların bir iki örnekle kıyaslanarak teknolojiden uzaklaşmak çok da mantık işi değildir. Önemli olan ve çocuklara kazandırılacak davranış kuralı öncelikle sanal ortamlarda verilen her bilginin doğru olmadığı, belki bir bilgiyi birçok kaynaktan araştırması gerektiği vurgulanması gerekiyor, şiddet içeren oyunlar konusunda maalesef bir şeyler yapılması çok da mümkün değil sadece çocuğun bazı sitelere ya da oyunlara girmesi engellenebilir.

Teknolojinin işimize yarayan kısmını alıp olumsuz etkilerini hayatımıza dâhil etmemek ise bilinçli anne-baba ve eğitimci olmaktan geçiyor.

Çocukların eğitiminde mümkün olduğunca zaman sınırı olmalı ve ebeveyn kontrolü altında çalışmalar yapılırsa toplum olarak teknolojinin nimet kısmından azami yararlanmamızı sağlanır.

Hayatımıza teknoloji girdi diye çocuklar kitaplardan, kütüphane ortamlarından uzaklaştırılarak köreltilmemeli. Teknolojiden yanayız mantığı kurulup çocuklara teknoloji özgürlüğü tanınmamalı. Teknolojik aygıtların çekiciliği nedeniyle gereksiz şekilde çocukların kıymetli vakitleri heba olmasın, çocuk hem teknolojiden hem de gerçek hayatta var olan kaynaklardan beslenmeli bu göz ardı edilmemeli. Herhangi bir telefon, tablet kullanmak için yetenek gerekmiyor. Ve teknolojiden sayılmıyor.
Çocuklara teknoloji konusunda uygun rehberlik yapmak, eğitici, bazen öğretici ki çoğu zaman öğreticilik boyutunu değil eğitici yönüne odaklanalım bizlerin teknolojiye ne kadar hâkim olduğumuz ya da olmadığımıza alakalı olacaktır.

Çocuğun teknolojiden faydalanabilmesi için değişim ebeveyn davranışlarında başlamalıdır.

Çocuklar görürler, duyarlar ve yaparlar...

J. Joubert’in de dediği gibi “Çocukların, nasihatten çok iyi örneğe ihtiyaçları vardır.”

İmqk - 23 Ekim 2024 20:27

Bqbaa

Hatice ERDEM - 08 Mayıs 2020 01:39

Tebrik ederim hocam çok güzel noktalara değinmişsiniz yine??????

H. Yılmaz - 08 Mayıs 2020 00:10

Güzel tespitler.