Yönetici kurumun amaçlarının en üst seviyede gerçekleştirebilmesi anlamında birinci derecede sorumludur. Bu sorumluluğun gereği olarak da yöneticiye yetki verilmiştir. Yetki, bir yöneticinin örgütte, örgütsel amaçlara ulaşmak için gerekli plan ve politikaları kararlaştırma, örgütü harekete geçirerek emir verme, uygulamaları denetleme, eylemde bulunma ve yetki alanı içine giren bireylerin nasıl davranacaklarını belirleme hakkıdır. Yöneticinin üstlendiği sorumlukları tek başına yerine getirebilmesi teorik olarak mümkün ama uygulamada neredeyse imkânsızdır. Bu nedenle yönetici birlikte çalıştığı yardımcısına/ yardımcılarına üstlendiği sorumlulukların bir kısmını yerine getirmesi için görevlendirir ve bu görevi yapabilmesi içinde karar alma başta olmak üzere kendisine verilen yetkilerden devreder. Yetki devri, bir yöneticinin herhangi bir alanda kendisine verilmiş olan yetkisini, kendi isteğiyle belirli şartlar altında astına devretmesidir. Yetki devrinde esas, yönetici hala sorumlu kişidir ve gerekli gördüğü için yâda daha iyi sonuçlar elde edebileceğini düşündüğü için kendine verilen yetkiyi geçici olarak astına devretmesidir. Yetki devrinin amacı, örgütü en üst makamdan en alt makama doğru azalan bir yönetme hakkıyla donatarak, örgütteki tüm makamlara yönetsel güç kazandırmaktır. Böylece tüm örgüte yönetsel güç kazandırılmasıyla örgütün bir bütün olarak amaçlarını gerçekleştirmesinde daha etkili olacağı varsayılmaktadır. Yetki devrinden umulan yararların sağlanabilmesi için, devredilen yetkilerin sınırlarının net ve açık olarak belirlenmesi gerekmektedir. Yönetici gerekli gördüğü hallerde devrettiği yetkiyi tekrar geri alabilir.

Okulun amaçlarının gerçekleştirilmesinden birinci derecede sorumlu olan okul müdürü, bu sorumluluklarını yerine getirebilmesi için yasa ve yönetmeliklerle yetkilendirilmiştir. Okul müdürünün okulun amaçlarının en üst seviyede gerçekleştirilebilmesini sağlamak amacıyla müdür yardımcısıyla/ yardımcılarıyla ekip ruhu ile çalışması ve sorumluluk verdiği müdür yardımcısına/ yardımcılarına sınırları açık ve net olarak belirlenmiş yetki devri yapması gerekmektedir. Okul müdürü yetki devrinin hem sınırlarını açık ve net olarak belirlemeli hem de devrettiği yetkinin verilen sorumlulukları yerine getirmede nasıl işe koşulduğunu da denetlemesi gerekmektedir. Aksi takdirde yetki devriyle amaçlananlar gerçekleşmeyeceği gibi okul yönetiminde yeni sorunlar meydana gelebilecektir.

Okul müdürünün yetki devriyle ilgili gözönünde bulundurması gereken en önemli husus, “yetkinin devredilebileceği fakat sorumluluğun devredilemeyeceği” ilkesidir. Diğer bir deyişle her ne kadar uygulamada müdür yardımcısı/ yardımcıları sorumlu ve yetkili gibi gözükse de okulda tüm olup bitenlerden yine okul müdürü birinci derecede sorumludur. Diğer bir deyişle “yetki devredilebilir fakat sorumluluk devredilemez” ilkesi okul müdürünü yetki devriyle ilgili her zaman dikkatli ve titiz davranmaya zorlayacaktır, aksi durumda beklenmedik yeni sorunlarla uğraşmak zorunda kalabilecektir.

Prof. Dr. Ali Rıza ERDEM (Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi)