Alman düşünür B. Olman “Sınavlarda Ne Yapmalı?” adlı kitabında sınavların kapitalist/emperyalist sistemin ürünü olduğunu kendine has mizahî üslûbuyla ortaya koyuyor. Sınavlar öğrencilerin neyi, ne kadar öğrendiğini tespit etmek için değil, öğrencileri sistem içi düşünmeye sevk etmek, kategorize etmek ve sıralamak içindir.

Eğitim öğrencileri hayata hazırlamak ve gizilgüçlerini, ilgi ve yeteneklerini açığa çıkarıp geliştirmek içindir. Oysa emperyalist sistemin eğitimi bireyleri tektipleştirmekte, ilgilerini, özgünlük ve yaratıcılıklarını sönümlemekted, Öğrencileri yalnızca akademik bilgi açısından değerlendirip sıralamaktadır. Öğrencilerin geleceğini belirleyen sınavlar çoktan seçmelidir. Sistem bu yolla bireye kendi doğrularını aşılamakta, kendi sunduğu seçenekler içinde düşünmeyi öğretmektedir. Sistemin sunduğu seçenekler dışında doğru olamaz, mesajı bilinçlere zerk edilmektedir.

Bertell Olman, niteliksel olan eğitimin notlarla niceliğe dönüştürüldüğünü ve metalaştırıldığını şu şekilde ifade ediyor: “... Notlar öğrenme sürecinin metalaştırılması olarak düşünülebilir. Paranın satın alabileceği farklı türdeki ürünlerin yerine geçmesi gibi notlar da, farklı tür ve seviyedeki pek çok bilginin dublörlüğüne soyunur. Notlar, insanın yetenek ve başarılarının muazzam çeşitliliğini tek bir boyuta( sınavda sorulana) indirgedikten sonra değerlendirme yapılır ve sonunda öğrenciler, hocaların ve halkın gözü önündeki yerini alır. Birçok öğrencinin not kaygısının, tıpkı paraya duyulan açlık gibi, çılgınlık seviyesine ulaşmasında şaşıracak hiçbir şey yoktur...”

B. Olman “Sınavlarda Ne Yapmalı?” adlı kitabıyla sınavların tüm dünyada emperyalist sistemin tektipleştirme ve tüketici yetiştirme amacına hizmet ettiğini ortaya koyuyor. Notlar eğitimi metalaştırırken sınavlar da öğrencileri insanî vasıf ve değerlerden uzaklaştırıyor. Bireyin toplumsal itibar ve statütüsünü sınavlar belirledi?i için sınav başarısı en önemli değer hâline geliyor. İnsanî değerlerden, üretim ve yaratımdan kopuk bu sistem sürdürülebilir de?ildir. O hâlde yepyeni bir sistem insanlığın önündedir.