NASIL BİR ORTAOKUL

1962 yılında toplanan VII. Millî Eğitim Şûrası ortaokulu ortaöğretimin I. kademesi olarak ele almış, buna göre programlamıştır. IX. Millî Eğitim Şûrası’ndan itibaren ise ortaokullar ilköğretimin ikinci kademesi olarak ele alınmıştır. X ve XV. Millî Eğitim Şûraları gereği ilköğretim 8 yıla çıkarılmış ilkokul-ortaokul kavramının yerini ilköğretim almıştır. 2012 yılında kabul edilen 4+4+4 modeli ile ilköğretim kavramı kaldırılmış, yerine temel eğitim kavramı gelmiştir. Temel eğitim dört yıllık ilkokul ve dört yıllık ortaokuldan meydana gelmektedir. Ortaokullar örgün ortaokul, İmam Hatip Ortaokulu ve Açık Ortaokul olarak üç gruptan oluşmaktadır. 

Öğrenci geçişleri ve öğretim kademeleri belirlenirken ekonomik planlama esas alınmalıdır. Bu bakımdan kanımca ortaokul temel eğitim veya ilköğretim içinde değil, ortaöğretim içinde değerlendirilmelidir. Araştırmalar öğrencilerin kariyer planlama ve karar verme sürecinin ortaöğretim öncesine yani ortaokul kademesine dayandığını gösteriyor.  Öğrencilerin ilgi, istidatlarını keşfedecekleri uygun eğitim-öğretim ortamları, dersler ve müfredat belirlenmelidir. Hâli hazırdaki 4+4+4 sisteminde yer alan Açık Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulları kaldırılmalıdır. Açık Ortaokul, sadece ortaokul çağının dışında kalmış olan bireylere yönelik eğitim vermelidir. VII. Millî Eğitim Şûrası’nın “ortaöğretimin ilk kademesi olarak, ilkokulu bitirmiş olan öğrencilerin genel eğitimlerinin yaş ve fikir seviyelerine uygun surette sağlanması; çevrenin ekonomik özellikleri de göz önünde bulundurularak, öğrencilerin ilgi, istidat ve kabiliyetlerinin meydana çıkarılıp geliştirilmesi; öğrencilerin daha sonraki eğitim ve öğretim kademelerini takip için gerekli olan bilgi ve becerilerle ehliyetli hâle getirilmeleri ve hayata atılmak isteyenlere, tutacakları işlerde başarı şartlarının kavratılması ile görevli bir kurum” tanımı ortaokullarımızın temel nitelik ve görevlerini tarif etmektedir.  VIII. Millî Eğitim Şûrası’nda ortaöğretimin birinci kademesi olarak tanımlanan ortaokulların görev ve amaçları şu şekilde belirtilmektedir:

1. a) Öğrencilerin genel eğitimini yaş ve fikir seviyelerine uygun surette sağlamak
2. b) Çevrenin ekonomik özellikleri de göz önünde bulundurularak öğrencilerin ilgi, istidat ve kabiliyetlerini ortaya çıkarıp geliştirmek
3. c) Öğrencilere ikinci devre ortaöğretim programlarını takip için gerekli olan bilgi becerileri kazandırmak

ç) Hayata atılmak isteyenlere tutacakları işlerde başarı şartlarının esaslarını kavratmak görevlerini üstlenir.

Bu görevleri yerine getirmek için ortaokulda dersler,  mecburi dersler ve seçmeli dersler olmak üzere iki grupta toplanır. Mecburi dersler her öğrencinin istisnasız olarak alacağı genel derslerdir. Seçmeli dersler ise çevrenin özelliklerine ve şartlarına göre tespit edilen ve seçimi her öğrencinin isteğine bırakılan derslerdir .  Zorunlu dersler, Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri, Sosyal Bilgiler, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Görsel Sanatlar, Müzik derslerinden oluşmalıdır. Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi 5 ve 6. sınıfta Sosyal Bilgiler dersi içinde yer almalıdır. Çünkü din sosyal bir olgudur ve sosyal yaşamı, gelenekleri etkilemektedir. Bunun yanında 5 ve 6. sınıf öğrencileri henüz soyut kavramlarla düşünememektedir. Dolayısıyla soyut kavramların yoğun olduğu bir içerik pedagojik olarak da 5 ve 6. sınıf için uygun değildir, yararsızdır. 7 ve 8. sınıflarda öğrencilerin ilgi, istidat ve hedefleri doğrultusunda seçmeli dersler ağırlıklı olmalı, 7 ve 8. sınıflar öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre oluşturulmalıdır.  İmam Hatip Meslek Lisesi’ni seçmek isteyen veya o alana ilgi duyan öğrencilere Din Kültürü Ahlâk Bilgisi, Temel Dinî Bilgiler, Peygamberimizin Hayatı, Kur’an- Kerim, Arapça gibi dersleri seçme imkânı tanınmalıdır.  Dersler dönemlik ve yıllık olarak düşünülebilir. Öğrencilere tasarruf ve üretim kültürü kazandıracak beceri dersleri konabilir. Böylece öğrenciler günlük yaşamda, evde, okulda karşılaşabileceği basit sorunlara pratik çözümler üretme yetisi kazanacaklardır.