GERÇEĞİ ARAMANIN ANAHTARI: ARAŞTIRMA OKURYAZARLIĞI

Prof. Dr. Ali Rıza ERDEM

Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

İnsanlığın bilim ve bilimin günlük hayata yansıması olan teknolojide bugün geldiği nokta “araştırma” sayesindedir. Araştırmayla yeni bilgiler ortaya çıkarılmış ve yeni bilgiler teknolojiye dönüştürülerek insan yaşamını kolaylaştırmıştır. Araştırmaya önem ve değer veren toplumlar, araştırmaya daha az yâda neredeyse yok denecek kadar değer ve önem veren toplumlara göre, bilim ve teknolojide aradaki farkı o kadar açmışlardır ki “sayısal uçurum/bölünme/eşitsizlik”oluşmuştur.

Bilim ve araştırma birbiriyle ilişkili, birbirinden ayrılmaz parçalardır. Araştırma bilimsel yöntemlerle bilgiyi üretmek yoluyla bilimin oluşmasını ve gelişmesini sağlamıştır.Araştırma gerçeği aramanın sistematik bir yoludur. Araştırmanın sistematik olması araştırma desenini oluşturma, bilgi toplama ve yorumlama, sonuçlara ulaşma sürecinin birbirini tamamlaması ve desteklemesi anlamına gelir.

İnsanlığın bilimde ve bilimin günlük hayata yansıması olan teknolojide belirli bir noktaya gelmesini sağlayan araştırmadır. Araştırma rasgele yapılan bir etkinlik olmayıp “araştırmacı bakış açısı” ve “araştırma kültürü”nün kazanılmasını ve etkin işe koşulmasını gerektirmektedir. Eğer bireyde ”araştırmacı bakış açısı” ve “araştırma kültürü” eksikse, yetersizse yâda hiç yoksa bireyin araştırma yapabilmesi mümkün değildir. Toplumun daha ileriye gidebilmesi için, bireyin araştırma yapabilmesini ve yapılan araştırma sonuçlarından etkin yararlanabilmesini sağlayan araştırma okuryazarlığını kazanması gerekmektedir. Bireyin kazanması gereken araştırma okuryazarlığını“araştırmacı bakış açısı” ve “araştırma kültürü”ne sahip olmak olarak tanımlayabiliriz.

Günümüzde gittikçe önemi artan okuryazarlıklardan biri de araştırma okuryazarlığıdır. Araştırma okuryazarlığının öncelikli önemi yeni bilginin ortaya konabilmesini sağlamasıdır. Bilgi toplumunda en önemli unsur artık “bilgi”dir. Yeni bir bilginin ortaya konması ancak araştırmayla mümkündür. Birey sahip olduğu araştırma okuryazarlığıyla yeni bilgiler ortaya koyabilecektir. Ancak araştırma okuryazarlığıylabilgi toplumunun olmazsa olmazı olan yeni bilgilerin ortaya çıkarılması söz konusudur. Araştırma okuryazarlığının diğer bir önemi de bireyin yapılan araştırma sonuçlarından etkin yararlanabilmesini sağlamasıdır. Araştırma okuryazarlığının bu önemi, bireyin hem araştırma yapmada hem de günlük hayatında araştırma sonuçlarını etkin işe koşabilmesini kapsamaktadır. Bireylere eğitim kademelerinde araştırma okuryazarlığının kazandırılmasına, özellikle yükseköğretim düzeyinde araştırma okuryazarlığının geliştirilmesine büyük önem verilmelidir.

Kaynakça

Erdem, A. R. (2019) Okuryazar mısın(ız)?: Okuryazarlık kültürü,Ankara: Gece Akademi