ŞİDDETLE MÜCADELE VAKFI GENEL BAŞKANI ADEM SOLAK İLE “YEMİNLİ SOSYAL ARABULUCULUK NEDİR?” ÜZERİNE

Uğur Özeren:Sayın Adem Solak, kendinizi kısaca tanıtabilir misiniz?

Adem Solak:Kendini eğitime/bilime adamış biriyim. 5 yıl ilkokul öğretmenliği ve müdürlüğü, 6 yıl lise öğretmenliği ve asaleten lise müdürlüğü, 20 yıl üniversite öğretim elemanı ve yöneticisi (Anabilim Dalı Başkanı ve Şiddetle Mücadele Merkezi Müdürü) görevlerinde bulundum. 2007 yılında TBMM Şiddet Araştırma Komisyonu Uzmanlığı, Adalet Bakanlığı projelerinde “Ulusal Danışman” olarak ek görevler yürüttüm. Türkiye’deki Ceza İnfaz Kurumlarının yarısına yakınında çeşitli araştırma/uygulama çalışmalarında bulundum. Yazarı ya da editörü olduğum (şiddet ve suç eksenli) bilimsel eser sayısı 60’ın üzerindedir. Halen “Şiddetle Mücadele Vakfı Genel Başkanı” olarak KAMU YARARINA bilimsel çalışmalarımı sürdürmekteyim.

Uğur Özeren: Adalet Bakanlığı, HEGEM Vakfı ortaklığı ve 27 devlet üniversitesi iş birliği ile başlatılan "Akredite Sertifika Programları" nedir?

Adem Solak:Türkiye’de illerin “Sosyal Risk Haritaları” bilimsel faaliyetlerini yürüten tek kuruluş HEGEM’dir. Yüzden fazla bilim insanı ile 20’den fazla ilin/ilçenin sosyal risk haritalarını oluşturduk. HEGEM Bilim ekipleri tarafından geliştirilen ve uygulamaya konan “Risk Araştırmaları” analizlerinin gerektiği hizmet modelleridir akredite sertifika programları.

Bunlar:

1. Yeminli Sosyal Arabuluculuk (120 Ders saati)
2. Yeminli Şiddet Önleme Formatörlüğü (110 ders saati)
3. İnsan Hakları Danışmanlığı ( 81 ders saati)
4. Aile Temelli İleri Sosyal Arabuluculuk (450 ders saati)
5. Kampüs Arabuluculuğu (yetişkinler için 120 ve gençler için 66 ders saati)
6. Kentsel Arabuluculuk (110 ders saati)

Uğur Özeren:Sosyal arabuluculuğun tarihi ve sosyal işlevi nedir?

Adem Solak:Sosyal arabuluculuk doğal uygulama şekliyle insanlık tarihinde var olan “insanlar sarası sorun çözme” yöntemidir. ABD artan insanlar arası sorunlarla mücadelede modernize sosyal arabuluculuk çalışmalarına sistematik olarak 1840’lı yıllarda başlamış; 1980’li yıllarda Kanada ve 2000’li yıllarda AB ülkeleri bu bağlamda faaliyetlere girişmiştir.

Türkiye Avrupa Birliği ilgili komisyon kararlarına göre “daha çok yasal eksenli olma üzere” Arabuluculuk sistem ve uygulamaları yolunda yaklaşık 10 yıldır önemli gayretler içine girmiştir.

“Sosyal Arabuluculuk” boyutu gecikmeli olarak 2022 yılında pilot çalışmalar şeklinde Adalet Bakanlığı-HEGEM Vakfı ortaklığında sahaya indirilmiştir.

Uğur Özeren:Diğer ülke örneklerine bakarak geliştirdiğimiz ‘’Yeminli Sosyal Arabuluculuk’’ çalışmalarında neredeyiz? Daha fazla neler yapılabilir?

Adem Solak:Sosyal Arabuluculuk ve aynı eksenli insan hakları ve şiddet önleme sertifika programları Türkiye ve bütün kurumlar genelinde 2024 yılında (2023-2033 dönemi için bir seferberlik şeklinde) hayata geçirilecektir. Bu yöndeki bütün eğitim programlarımız HEGEM Vakfı bilim kurullarınca hazırlandı ve uygulama planları geliştirildi.

Siyasiler, Bakanlar ve bağlı bürokratlarca, Cumhurbaşkanlığı Kalkınma Planlarının, İnsan Hakları Eylem Planlarının ve bağlı olarak bu üst belge hükümleri gereği ortaya konan Cumhurbaşkanlığı Genelge emirlerinin yerine getirilmesi yeterlidir. Bu bağlamda, Devlet ve sosyal kurumların ihtiyaçları üzre sorumlulukla hareket edildiğinde şiddet ve suç azalır; adliyelerin yükü hafifler; sosyal doku güçlenir.

Uğur Özeren:‘’ Yeminli sosyal arabuluculuk ‘’Üniversitelerde ders olarak okutuluyor mu? Topluma etkili olarak faydalı olması için müfredat içeriği nasıl oluşturulabilir?

Adem Solak:Şu ana kadar 27 Devlet Üniversitesi ile 10’ar yıllı işbirliği protokolleri imzalandı; 11 Üniversite “Sosyal Arabuluculuk Koordinatörlüğü” resmi yapılarını Üniversite Senato Kararı ile kurdu.

Uğur Özeren: Sosyal arabuluculuğun amacını "Amaç ülkenin 81 kentinde birlikte yaşama kültürünü, demokrasiyi, insan haklarını öncelemektir. Ne yazık ki ülkede şiddet durumu var. Bu şiddet kültüründen kurtulmak gerekiyor. Onun için insani yollarla sorunların çözümünü sağlamak lazım. Ve tabii adliyelerdeki dosyaları azaltmak şart" olarak özetliyorsunuz. Sosyal medya ve yaşanan mali sıkıntıların bu sürece olumlu veya olumsuz katkıları nelerdir? Her iki durumu da göz önüne olarak baktığımızda Nasıl bir yarın bizi bekliyor?

Adem Solak:İnsan Hakları bilincinin daha fazla geliştirilmesinin, şiddetle mücadelenin modern dünyada bilinen yolları bunlar; yani, seferberliği ilan edilen akredite sertifika programları. Her tür şiddeti önleme yolunda dünyanın en iyi kanunlarını dahi çıkartmış olsanız, eğer iyi uygulayıcılarınız yoksa, önleyici etkin hizmet modelleriniz yoksa, modellerinizin gereği işleri sahada kararlılıkla ve bilinçlilikle yürütecek aktörleriniz yoksa fazla bir ilerleme sağlayamazsınız, şiddeti azaltamazsınız, suçu önleyemezsiniz.

(Yürütülen ilgili faaliyetler için hegemvakfi.org.tr sitesi paylaşımlarından ve Anadolu Üniversitesi Sürekle Eğitim Merkezi Sitesi paylaşımlarından yararlanılabilir.)

Uğur Özeren: Sayın Adem Solak , değerli görüşlerinizi bizimle paylaştığınız için hem Nirvana Sosyal Bilimler Sitesi ailesi adına hem de okuyucularımız adına çok teşekkür ederiz.