17-19 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen 24. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde, ana temaya uygun olarak açılışta verdiğim “İçimizdeki BEN’e erişebilmek” başlıklı konferansta bireyin kendisini tanımasının zorluğunu. çeşitli filozoflara ve psikologlara yaptığım referanslarla anlatmaya çalışmıştım. Sokrates’ten beri yüzlerce yıldır üzerinde durulan ‘kendini bil/kendini tanı’ sözüyle anlatılmış olan ‘içimizdeki BEN’e’ erişebilmenin güçlüğü; psikoterapide ulaşmaya çalıştığımız, sorgulamayı sürdürdüğümüz güncel sorunsallarımızın en önemlisi bence.

ÖZ TERAPİ ‘içsel bir kazı’ kitabımda kendi üzerimde yaptığım deneyimsel çalışmaya dayalı olarak irdelediğim bu konu ile ilgili olarak küçük bir de uygulama yaptım. Konferansın ortalarında ‘KİM’ olduğumuza ilişkin kendi (öznel) yargılarımız ile dıştan (başkalarının) yargılarının pek de örtüşmediğini aşağıdaki açıklama ile vurguladım (slayta da yansıtılarak yapılan açıklama şöyleydi) :

“İnsanı anlama sanatı profesyonellerince kabul edilen varsayıma dayalı olarak her insanla ilgili, kim olduğu sorusuna karşılık en az üç tanım yapılabileceği belirtilir:

1)Kendisinin olduğunu sandığı kişi,

2)Başkalarının onun olduğunu sandığı kişi ve

3)Gerçekte olduğu kişi.”

Bu açıklamadan sonra 2. maddeye dayanarak; izleyenlerin kendi seçimleri ile aldığı sarı veya mavi renkteki ‘post-it’ lere konuşmacıya (B.Y.) ilişkin önceden var olan veya yeni tanıyanların şimdiki izlenimlerine dayanarak beni niteleyen birkaç ‘tanımlayıcı’ kelime yazmalarını istedim. İsim belirtilmeksizin yazılan ve görevli öğrenciler tarafından karışık olarak toplanan bu kağıtlar, daha sonra, kongre süresince kullanılan salonun girişindeki bir panoda (hiçbir inceleme-eleme yapılmaksızın) sergilendi. Böylece ilgi duyup merak edenlerin okumasına fırsat verildi.

Kongre süresince üç gün sergilenen bu kağıtlar, kongre bitiminde toplandı. Daha sonra oturup kağıtları inceledim ve yazılanların bir dökümünü yapıp kayıt altına aldım.

Aşağıdaki sıralamada önce sarı kağıtlara yazılanlar, sonra mavi kağıtlarda yazılanlar sıralanmıştır. Her * (yıldız) işareti bir kağıdı ifade etmektedir ve renklerin anlamı da en sonda açıklanmıştır.

Sarı kağıtlarda yazılan nitelikler:

*Prensip sahibi, ışıltılı, realist *Bilgili, egolu, açık sözlü *Naif, ünlü, rahat ve özgüvenli, açık sözlü *Popüler, kendini geliştiren, şık

*Tecrübeli, enerjik, egolu biri *PDR’nin Divası *Neşeli, konuşkan, renkli * Enerjik, PDR’nin duayeni, aydınlık veren * Cıvıl cıvıl, parlak

*Bilgili, cilveli, özgüveni yüksek, kendi değerinin farkında *Farklı, doğal, eğlenceli, dinlemesi keyifli, tatlı *Duayen

*Kompleksiz, aykırı, bilge, dostane, anaç *Enerjik, narsist, yalnız *Duayen, doğal, sıcak *Rahat, sempatik, tatlı, bilgili

*Deniz sever, bakımlı, kültürlü *Enerjiniz çok güzel hocam, biraz (tabiri caizse “çatlak”, sizinle yaşayan yaşlanmaz

*Pozitif, alçakgönüllü, doğal, sizi seviyorum *Kendini arayan, havalı, tadında kaprisli * Efsane, bakımlı, hayat dolu

Sevecen, minnoş *Çok güzel bir konuşma yapan, esprili birisi * Kibirli * Nüktedan, bilgili, asil *Eldivenleriniz hep dikkatimi çeker J

*Rahat, özgüvenli, latif, esprili, özgün, orijinal * Duayen * Dans etmeyi çok seviyor, duayenimiz J *Çılgın, zarif, bilgiç *Nazik

Sevecen, zeki, akıllı, yardımsever, üretken, enerjik, sempatik, meraklı, realist, disiplinli, kabul edebilen, kararlı, sınırlarını çizen

Dünya tatlısı biri, bilge, sevecen * Tarz sahibi, yazar, eğlenceli ve bilgili, alanında iyi *Özgüvenli, empatik, sıcakkanlı

*Çalışkan, kendi terapi sürecini geç keşfeden, sempatik *Samimi, can olan, yorgun *Enerjik, kendini ifade edebilen

*Pozitif, enerjik, umursamaz *Nezaketli, kibar, lafı inceden sokan ama kırmayan, çok tatlı bir insan, sizi seviyorum

*Siz mor renksiniz, doğada ender bulunur, soğuk görünen sıcacık kadın * Aileden biri Kokoş terapistJ, akademinin öldüremediği ruh

*Samimi, tatlı şımarık, özgüvenli, kendinin farkında, iddialı *Tatlılık, samimiyet, otoriter *Gerçek bir Cumhuriyet Kadını

*yakın, sıcak, biraz çılgın, dış görünüşüne dikkat eden *Mükemmeliyetçi, çalışkan, güler yüzlü *Enerjik, samimi, dominant, atılgan

*Bilgili, insan canlısı *Enerjik, bilge, dışa dönük *Özgüvenli, alçak gönüllü, hayat dolu *Yetkin *Orijinal, hayat dolu, sakin

Süslü, bakımlı, kendini bilen *Alanını seven, sıcakkanlı, konuşmayı ve anlatmayı-sorgulamayı seven, anlamlandırma çabası olan bir hoca

Otantik, kaşif *Asil, sportif, bilgili, öğrenmeyi sürdüren *Şıkır şıkır * Entelektüel, donanımlı, enerjik * Sakin, çılgın, rahat, relax

*Enerjik, dış görünümünü önemseyen *Gelecekte kendimi gördüğüm meslektaşım, emin, feminen * Özgüvenli, lider, çalışkan

*Dans etmeyi seven, benlik saygısı çok yüksek, donanımlı *Şefkatli, çalışkan, tüm PDR camiasının annesi, iyi ki varsınız J

İçten, doğal, nüktedan, bilgili *En büyük savaşını kendisi ile veren * Tam bir PDR kraliçesi, (hocam zil çaldığınız videoları izlerken kendimi Pavlov’un köpeği gibi hissediyorum.)

*Araştırmacı, hedeflerinin bazılarını kaçırmış, kendini gerçekleştirme yolunda *Hayatı seven, hareketli, kibar *Kibar, sınırlar, sporsever

*PDR’nin prensesi, asalet, naif, öğretici, narin eldivenler *Kendini gerçekleştirilmiş, bilgili, sempatik, idol olabilecek kadın

*Ders kitaplarımızın yazarı, tarz, kendine güvenli, idol hoca *Akademik, dişil enerjisi yüksek, kibirli *Bilge, enerjik, kokoş

*Nazik, mütevazı, samimi, çalışkan *Yalnızsınız, destek ihtiyacı olan birisiniz, obsesifsiniz, artistsiniz

*Enerjik, hayat dolu, canlı, kendine güvenen, görüşlerini hissettirmekten çekinmeyen *Kendinden emin, hitabet yeteneği yüksek, üretken, mizah seviyesi yüksek

*İlk tanıdığımda; adaletsiz-ayrıştırıcı gelmişti; şimdi fikrim değişti; enerjik-sevimli *Adanmış, heyecanlı, duygusal (sevgi dolu), çalışkan, hayat dolu

* Çok bilgili, tatlı, güler yüzlü, karşısındaki insanı rahatlatan bir konuşmacı, konuşması akıcı, güzel örnekler vererek bizi düşündürüyor

*Genç kalmak istiyor ve bunu başarıyor, olgunluğunu yaşıyor, fedakar hoca, varlığı mutlu ediyor, güven veriyor *Şık *Otantik, biraz tuhaf, aykırı J

*Hayata tutunan, süslü, mutlu *İlham veren, kendini bilen, kendini aramaya devam eden, kendini gerçekleştiren, her bireyi önemseyen öz saygısı yüksek * Kibar, sakin * Sempatik psikolog *Sevecen, esprili, konuşkan *Çalışkan, üretken, araştırmacı *Hayat enerjisi hiç bitmeyen biri

*Neşeli, hareketli, sorgulayıcı *Renkli, bilge, zeki *Neşeli, kendisiyle barışık, bakımlı, güvenli * Başarılı, renkli, enerjik *Başarılı, özgüvenli, sosyal becerileri güçlü

Başarılı, tarzı olan, lider, kontrolcü *Enerjik, bilgi hazinesi, karşıdaki insanı uyandıran *Farkındalık sahibi, araştırıcı, öz güvenli ve kendinden emin

*Hoş görünüşlü, neşe saçan, üretken, bilgili, okuma seven, yaratıcı, öğretici *Heyecanlı, bilgili eğlenceli, kendini geliştirmeye açık

Ben 24 yaşıma rağmen topuklu ayakkabı ile duramıyorken sahnede benden yaşça büyük hali ile yüksek topuklu ile durabilen güzel bir hanımefendi *Sevecen, konuşkan *Esprili, sıcakkanlı, sevecen, alanımızın kıymetli bir hocasıdır

Cana yakın, çok şirin, pozitif ruhlu * Renkli, donanımlı, merhametli *Bilge, zerafet, açık sözlülük *Özgüvenli, donanımlı, paylaşımcı

*Enerjik, bilgili, pozitif * Aurası güçlü, cesur, disiplinli, kendini beğenen, çalışkan * Neşeli, esprili, başarılı, meraklı, kaprisli

Bilgili, güçlü, eğlenceli, etrafına neşe saçan, idealist, naif, otoriter *Beğenilme arzusu olan, bilgisini paylaşmayı isteyen, sosyalleşmeyi seven, yeterliklerinin farkında olan ve bunu iyi aktaran

*Eğlenceli, neşeli, bilgisini çok iyi aktarabilen, yaşın göre enerjik, dik duruş *Enerjik, açık sözlü, kendisine özen gösteren, hayat dolu, işini seven J

*Samimiliğiniz, sizinle ilk kez yüz yüze geldim ve kanımızın aksine gayet alçak gönüllü bir hocasınız

* Kıyafetine, takılarına her daim özen gösteren, süslenmeyi, ilgi odağı olmayı seven, her katıldığı konuşmasında farklı etkinlik yapmaya çalışan, olduğu ortamlarda ben buradayım dedirtmeyi seven

Beyaz kağıtlarda yazılan nitelikler:

( Bu kağıtlar izleyicilerin kendi bulup yazdığı kağıtlar/beyaz kağıt dağıtılmamıştır)

* Sorumluluk sahibi, kuralcı * Derin ve şiirsel bir bakış açılı biri * Enerjik, kendini seven * Bilgili, tecrübeli, meraklı, pişman * Özverili, çalışkan, özgüvenli * Disiplinli, eğitimli

Mavi kağıtlarda yazılan nitelikler:

*Enerjik, pozitif, estetik *Hitabet yeteneği yüksek, öz güvenli, enerjik, dominant

*Cumhuriyet kadını, kendisiyle tanışıp barışabilmiş *Güler yüzlü, iletişime açık, olumsuzluklara soğukkanlı çözüm * Samimi, meraklı, üretken, canlı, tutkulu *Açık sözlü, özgüvenli, bilge *Özgüvenli, normlara uyma

kaygısını taşımayan, canlı ve enerjik *Kendisiyle barışık bir kişi * Zarif, sevecen, ‘Ben’iyle çok meşgul J

seviliyorsunuz *Bilge, yardımsever, duayen *Cesur kadın *Enerjik, başarılı, huzur verici, çılgın *Kendini

tanıma yolunda arayış içinde olan biri *PDR alanının duayeni, rol model bir Cumhuriyet kadını, rehber

*Kendine has tarzı olan, çalışkan, güler yüzlü *Samimi, neşeli, özgüvenli * Sevecen, iyi niyetli, konuşkan

*Duyarlı bir komşu *Cumhuriyet kadını, Hanife hocanın hocası, hocaların hocası *Samimi, rahat, öz saygısı

yüksek J *Bir nur, Binnur, görmek ve bakmak farklıdır.. Sizi gördüm, ilk ‘bahar’daki yeşil yapraklar gibi…

*Samimi, cesur, hoşgörülü *Sempatik, tatlı, şık, “küp şekeri” gibi *Pozitif, dinamik, enerjik, farklı * Emekli

akademisyen, yaratıcı, etkileyici, hem çılgın, dürüst, şık, saygıdeğer *Mesleğine ve şıklığına her şeyden fazla

önem veren bir kadın *Donanımlı, güzel konuşan, analiz yeteneği güçlü, zeki bir inansınız *Samimi, eğlenceli,

bilge, şık, kalite sahibi birisiniz J *Öğrencilerinize çok kıymet veren bir hocasınız, Kıbrıs’tan toplayıp bize

verdiğiniz deniz kabuklarını hala saklıyorum *Sahne hakimiyeti var, sesi, diksiyonu, hitabeti harika, çok şık ve

tarz sahibi, bilgisini çok rahat, esprili ve doğru aktarıyor *Kendisiyle barışık, kendine özen göstermeyi ve bakımlı

olmayı seven, sıkı bir alan savunucusu *Çooooook enerjik J *Bilge ve tatlı kadın *Bu dalda duayen, esprili,

birçok kişinin idolü olan siz *Rahat, özgüven sahibi *Tatlı kadın J *Keyifli, özgüvenli, kararlı, bazen başına

buyruk, kibar, aydın *Çok rahat, kendinden emin, gücü yönetiyorsunuz, biraz yorulmuş *Enerjik, çocuk ruhlu

* Enerjik, doludizgin, alan için değerli hoca *Sempatik, mütevazı, “meyve veren ağaç eğilir” sözünün örneği

*Hayat dolu, pozitif, mücadeleci *Samimi, disiplinli, üretken *Eğlenceli, düşündürücü, radikal *Öz güvenli,

tatlı, ‘ben’e önem veren, donanımlı * Sevimli, alan düşkünü, duayen *Kokoş (ama tatlı) *Ortamın havasını

değiştiren, cool, deli abla J *Doğal, samimi, topluma katkı sağlayan *Sevimli, şık, bilge * Pozitif, enerjik,

dürüst *Enerjik, paylaşmayı seven * Fiziksel ve zihinsel olarak çok aktif *Sıcakkanlı, özgüvenli, vizyonlu

* Karşılaştığı her bireye değer veren bir hoca *Renkli kişilik, güzellik, duygusal zenginlik *Zarif, şık, kendini

yetiştirmiş, ŞAHANE bir kadın *Özgüvenli, görünümüne özenli, biraz kibirli, öğrenci dostu * Eğlenceli, bilgili,

çalışkan, enerjik *Enerjik *Profesyonel, kendinden emin, gençliğine tutunan *Çok tatlı, sempatik, anı yaşayan

biri * Bilgili, özgüvenli, hiperaktif, sevecen, dobra, başarılı *Enerjik, iyi konuşan * Enerji veren, kendisiyle

barışık, olduğu gibi, kendine ve çevresine saygılı, açık sözlü *Neşeli, entelektüel, yenilikçi * Bilgili, kendini

gerçekleştirmiş, özgüvenli, sıcakkanlı *Yorulmak nedir bilmeden sonsuzca kanat çırpan bir kadın * Sempatik

*Mizah sever, kendini seviyor, ne iş yaptığını biliyor, şık ve özenli *Sevecen, asil, kendine güvenen, kendini ve

hayatı seven *Dış görünümüne önem veren, şık bir kadın *Cesur kadın, süslü kadın, özgüvenli kadın *Rahat,

özgüvenli, latif, esprili, özgün, orijin * Artist * Sevilmeyi seven, dünyalar tatlısı bir hanımefendi * Özgüvenli,

bilgili, neşeli, çılgın *Dans etmeyi çok seviyor, duayenimiz J * Naif, kibar, samimi *Kraliçe, Afrodit, canım

hocam, eldivenleriniz çok güzel * Özgüvenli, eğlenceli, parıldamayı seven J *Açık sözlü *Samimi, içten, çılgın,

asi * Candan, cesur, neşe kaynağı *Özgüvenli, konuşmayı seven, anlayışlı *Psikolojik danışmanların annesi

* Samimi, nazik, bilgili * Genç, hayat enerjisi yüksek, sevecen *Enerjik, bilge, kırmayan, çok tatlı bir insan, sizi

Seviyorum * Risk alan * Seni gidi “Deli” kadın J *Enerjik, samimi, dürüst, doğal * Saygın, asil ve zarif, iletişimi

güçlü, evecen, mizahi güçlü *Başarılı, özgüvenli, sempatik *Konuşkan, tonton, çalışkan * Babaanne, tatlı, idol

*Sevecen, heyecanlı, tutkulu * Bilgili, aşık, sevgi dolu *Bilgili, özgüvenli, çılgın * İdealist, samimi * Alanın

duayeni, çok sempatik bir kadın * Bilgili, otoriter, zevksiz * Yaşam enerjisi yüksek, yenilikçi *.Özgüvenli, çılgın,

çalışkan, cesur * Tecrübeli, moda ikonu, Türkiye’de PDR deyince akla gelen bir değer *Eğlenceli, özgüvenli,

bilgili * Enerji dolu, özgüvenli *Kendini, kim olduğunu tanıma ve anlama çabasında *Mizah sever, kendisiyle

barışık *Bilgili, özgüvenli, sıcak *Hayat dolu * Akademisyen, çılgın kıyafetler, eldivenler * Çalışkan, açık sözlü,

duygusal, espritüel *Çok zeki ve özgüvenli *Çılgın, cesur, yetkin * Enerjik, güçlü, sevecen. J * Zarif, şık, iyi bir

anlatıcı *Kraliçe *Bilgili, özgüvenli, dürüst, azimli *Sevecen, güler yüzlü, etkin * Dobra, samimi, derin, bilge

* Atılgan, samimi, bilgili, enerjik *Bilgili, modern, açık görüşlü *Bilgili, kendinden emin * Özgüvenli, donanımlı

* Enerjik, özgüvenli, umutlu *Enerjik, süslü J, görünüşünü önemseyen *İyi bir konuşmacı, koordinatör, ne

dediğini bilen, özgüvenli *Enerjisi yüksek ve bu enerjiyi kendini aramakta harcayan bir birey, ‘yürüyen psikoloji’

* Özgüvenli, kendini beğenmiş, hareketli *Kendilik yolculuğuna çıkmaya cesaret etmiş birisi * Hayatı seven,

dinamik, üretken *Kraliçe, özgüvenli, renkli bir kişilik *Eğlenceli, donanımlı * Bilgili, özverili * İlgi sever,

enerjik * Özgüven, şeffaflık, cesaret, mizah * Bilge, diksiyonu iyi * Zarafet, özgüven, enerji * Neşeli, bilgili,

hayat dolu * Çalışkan, bilgili, vizyonlu * Esprili, işine bağlı, tatlı * Başarılı, araştırmacı, özverili, paylaşımcı

Sempatik, özgüvenli, araştırmacı *Sahne kadını * Alanımızda öğrendiğim ilk isim, özgüvenli, kendini seven,

doğal hali, kendine has hareketleri, severim, hayranım * Orijinal, optimist, doğal * Şık, bilge, eğlenceli, cesur

*Yaşam sevgisi, çiçek gibi insan *Enerjik, tarz sahibi, doğal, samimi, dinç, eğlenceli *. Farklı bir tarza sahip, şık

olma çabası, genç ruhlu *Hitabeti güçlü, sıcakkanlı *Gerçekten bilgili, kendinin farkında, alanın ustası

*Sıcakkanlı, hayat dolu, öz sevgisi yüksek *Şık, tatlı-sert, araştırmacı *Enerjik, şık ve güzel konuşmanıza

Hayranım * Kendiyle barışık, donanımlı, mizahşör, tarz *Bilgili, hoşgörülü, samimi * Ürkek, kendini yeni yeni

tanımış, marjinal * Dobra, esprili, göz önünde olmayı seven * Çılgın, deli dolu, harika, inanılmaz güzel bir

enerjiye sahip *Özgüvenli, enerjik, kararlı *Bakımlı, ilgiyi seven, doğayı seven, empati gücü yüksek, esprili,

hitabeti güçlü * Enerji dolu, bilgilerini aktarmayı seven, yeni bilgiler edinmek için çaba harcayan, içindeki

çocuğu kaybetmeyen J *Duyarlı, empati becerisi gelişmiş *Süsü seven birisi * İçten, renkli, üretken

* Sempatik, komik, aşırı bilgili, tatlı, farklı bir tarza sahip *

Renklerin anlamı:

İzleyenlere mavi veya sarı renkteki kağıtlardan birini seçmeleri istenmiştir. Konferans sırasında zaman kalmadığı için bu renklerin anlamı kongre süresince kağıtların sergilendiği panoya yazılıp asılmıştır. Renk seçiminin izleyiciye bırakılmasının nedeni Moreno’nun “Hiçbir seçiş tesadüf değildir” sözüne dayanarak renk seçimlerinin de kendileri ile ilgili bir ‘ipucu’ vereceğine dikkat çekmektir.

Mavi renk: S. Freud, maviyi okyanusa benzetir; sakinlik, sonsuzluk olarak niteler. İstikrar, huzur, uyum duyguları ile ilgilidir.

Sarı renk: Geçicilik ifadesidir. Aynı zamanda çekiciliği ve yüksek enerjiyi temsil eder.

…

Ne dersiniz; benim hakkımda yukarıda sıralanan bu nitelemelerden hangisi/hangileri sizin dışardan algıladığınız BEN ile uyuşuyor? Ya da siz farklı bir görüşte misiniz? Yorumlarınızı yazabilirsiniz, eğer isterseniz..

Benim kendi algım nasıl mı? Şimdilik ben hiçbir yorum yapmaksızın tüm nitelemeleri gülümseyerek ve düşünerek değerlendirme aşamasındayım efendim..

B.Y.

29 Kasım 2023, İstanbul