Oyun ve oyuncaklar aracılığı ile çocukların kendilerini ve ihtiyaçlarını ifade etmelerine yoğunlaşan özel terapi türüne “oyun terapisi” denir. Oyun terapisi, çocukların bilişsel ve sosyal becerilerini, duygu ve düşüncelerini oyun ile ortaya koymalarını amaçlar. Oyun terapisti ise çocuğun ortaya koyduğu oyun dünyasına onunla birlikte girerek, çocuğun oyun dilini konuşur. Terapi sürecinin sonunda çocukların yaşadıkları duygusal sıkıntıları gidermeleri ve sağlıklı gelişimlerine ulaşmaları hedeflenir.
Oyun terapisi sürecinde çocuklar, kendileri ve etraflarındaki dünya ile kurdukları ilişkiler hakkında, negatif olarak tecrübe ettikleri yoğun duygusal olayları oyun sırasında ifade ederler. Eğitimli bir oyun terapistinin yardımı ile çocuklar oyun içinde yeniden yaratılan bu deneyimleri değiştirme fırsatı bularak sorunlarına daha sağlıklı çözümler üretirler. Böylece oyun terapisi sürecinin sonunda çocuklar, başkalarıyla iletişim kurmayı, duygularını ifade etmeyi, davranışlarını düzeltmeyi, problem çözme becerilerini geliştirmeyi ve başkalarıyla ilişki kurmanın çeşitli yollarını öğrenirler.
Oyun terapisi sayesinde travmatik deneyimler geçiren çocukların duygularına ulaşmak mümkün hale gelir. Terapi ile başa çıkamadıkları duygularla nasıl mücadele edeceklerini öğrenirler. En çok uygulanan teknik ise rol oyunlarıdır. Diğer taraftan 6 yaşın üzerindeki çocuklar kendini ifade etmede daha küçüklere göre daha rahattır. Bu nedenle oyun terapisine 6 yaş üzeri çocuklarda konuşmalar da eklenebilir. Rol oyunları aracılığıyla zor deneyimler ve durumlar tekrar canlandırılır veya figürlerle ve resimlerle görselleştirilir. Çocuklar bu sayede negatif duygularını yeniden yaşarlar ve terapistin yardımıyla bu duygulara yönelik yeni bir bakış açısı geliştirebilirler.
Masal ve hikayeler aracılığı ile çocukların kendilerini ve ihtiyaçlarını ifade etmelerine yoğunlaşan özel terapi türüne “masal terapisi” denir. Masal terapisi, çocukların bilişsel ve sosyal becerilerini, duygu ve düşüncelerini gösterdikleri ile ortaya koymalarını amaçlar. Masal terapisti ise çocuğun ortaya koyduğu masal dünyasına onunla birlikte girerek, çocuğun masal dilini konuşur. Terapi sürecinin sonunda çocukların yaşadıkları duygusal sıkıntıları gidermeleri ve sağlıklı gelişimlerine ulaşmaları hedeflenir.
* Travmalar ve İstismar (fiziksel, duygusal, cinsel)
* Bağlanma sorunları / Zorlu Doğum
* Ayrılık Anksiyetesi
* Uyku, yeme ve tuvalet problemleri
* Enürosiz (alt ıslatma) /Enkopresiz (kaka tutma- yapma zorlukları)
* Kaygılar ve Korkular / Fobiler ve Tikler
* Seçici dilsizlik / sessizlik
* Ailevi yaşantıdaki değişiklikler (yakınını kaybetme, ölüm, yas, taşınma vb.)
* Boşanma sonrası adaptasyon sorunları
* Kardeş kıskançlığı / Davranışsal gerileme
* Evlatlık alınma / edinilme durumu
* Okula başlama ve uyum sorunları / Davranışsal problemler
* Saldırganlık / Öfke veya Zorbalık, saldırıya uğra(t)mak
* Düşük öz-benlik saygısı / Sosyal içe kapanıklık
* Dikkat eksikliği ve hiperaktivite (aşırı hareketlilik)/ Dürtüsellik
* Tıbbi nedeni olmayan bulantılar/baş ağrıları,
* İletişim problemleri / Sınır koyma sorunu,
Oyun ve Masal terapi süreci, çocuklarda sadece yaşadıkları zor duygularıyla başa çıkmalarına ve kendi kendilerine çözümler bulmalarına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kendi kendilerine saygı duymayı, duygularını ifade etmeyi, kendileri için sorumluluk almayı, problemlere karşı yaratıcı ve becerikli olmayı, yeni sosyal beceriler geliştirmeyi ve başkalarına karşı empati kurmayı da öğretir.
Uzm. Psikolojik Danışman
Emin Okan OKYAY