Kendi Benliğini Yaşamak

Psikoloji-Sosyal Psikoloji - Hasan GÜNEŞ

Bu konunun aydınlatılması büyük ölçüde “ben”in ne olduğunun açıklanması sonrada ise özgürlükle bağlantısının açıklanması gerekir. İnsan benlik yapısı mantıklı yönüdür. Fikir, analiz, sentez, yorumlama ve değerlendirme ve yaratıcılık vb. bunlar arasındadır.

Her kişinin iç dünyasındaki çatışmalara çözüm bulma çabasına yardımcı olabilir, “ben”. Gerçekten id, ego ve süper ego arasındaki gerilimi gidermek için benliğin önemi tartışılamaz.  Bu açıdan bakıldığında benlik uyum sağlayıcı öneme sahip olduğu özgürleşme ile ilgilidir. Bu da bireyin kendisini iyi hissetmesine neden olmaktadır. Çünkü bireyin bağımsızlaşması büyük ölçüde iç dünyasında gerilimin giderilmesine bağlıdır. Başka bir ifade ile bağımsızlaşma ve özgürleşme çabaları önemli ölçüde bireyin kendisini iyi hissetmesine bağlıdır.

Konu farklı bir açıdan da ele alınabilir. Her kişi benliğinin kullanmak zorundadır. Örneğin analiz öğesini ele alalım, analiz parçaların görülmesidir. Pekala, böyle bir bireyin takip ettiği bu süreç ile nasıl özgürleşebilecektir? Başka bir ifadeyle kişi benliğini oluşturan öğeleri yaşadığı sürece özgürleşebilir. Örneğin;  sentez yapma becerisi bireyi özgürleştirebilir. Çünkü bireyin bu yetisini kullanmasına izin vermek özgürleşmesine neden olabilir. Çünkü bütünü göremeyen insanların özgürlük çabaları boşunadır.

Oysa bireyin sentez yapma özelliğine sahip olması onun parça- bütün ve bütünü tüm olarak görmesine neden olabilir. Çünkü bu ilişkiyi görmek bireyin toplumsal sorunların görülmesi açısından iç görü kazandırır.

Diğer taraftan, yorumlama gücünün olması bireyi özgürleştirir. Çünkü bir olay ve olgunun yorumlanması bireye vizyon kazandırmaktadır. Vizyon bireye farkındalık kazandırarak birey olmasına neden olabilir. O da özgürleşme demektir.