BAĞIMLI KİŞİLİKLER
Bağımlı kişilik bozukluğu, sıklıkla teşhis edilen kişilik bozukluklarından biridir ve erkekler ile kadınlarda eşit olarak kendini gösterir. Genellikle genç yetişkinlikte veya daha sonrasında önemli yetişkin ilişkileri biçimlendikçe ortaya çıkar. Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişiler önemli kararları başkalarına bırakma ve kendilerini bağımlı oldukları kişilere teslim etme eğilimi gösterirler. Yalnız olduklarında yardıma muhtaç hissederler ve zorluklarla kendi kendilerine başa çıkamamaktan korkarlar. Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle etraflarını aşırı sıradan günlük kararları vermekte onları destekleyebilecek baskın kişilerle doldururlar.
Bağımlı Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bağımlı kişilik bozukluğuna sahip insanlar, duygusal olarak diğer insanlara aşırı bağımlı hale gelirler ve başkalarını memnun etmek için büyük çaba sarf ederler. Bağımlı kişilik bozukluğu görülen insanlarda muhtaçlık, pasif ve yapışan davranışlar gösterme eğilimi ve ayrılık korkusu vardır. Bağımlı kişilik bozukluğunun diğer ortak özellikleri şunları içerir:
• Kendilerini, hep başkalarının beklentilerini karşılamakla yükümlü olarak hissederler. Öne çıkmaktansa, hep başkalarının gölgesinde kalmak isterler.
• Kendi önemli yaşam alanlarının sorumluluğunu başkalarının almasını isterler.
• Kişisel sınırlarını belirlemekte ve kişisel sınırlarını korumakta büyük güçlükler çekerler.
• Çekindikleri için, başkalarıyla benzer görüşte olmadıklarını göstermekte ve bunu dile getirmekte güçlük çekerler.
• Kendilerine bir yol gösterilmedikçe ve bir güvence verilmedikçe sıradan günlük kararlarını bile veremezler. Genelde kendilerine güvenmezler; başkalarını güçlü, kendilerini güçsüz olarak görme eğilimindedirler.
• Kendi başlarına bir işe girişmekte ya da bir iş yapmakta büyük güçlük çekerler. Özerk davranamazlar. Etkin olmaktansa edilgin olmayı yeğlerler.
• Yalnız başlarına kaldıklarında ya da yalnız başına kalma düşüncesine kapıldıklarında, bundan büyük bir kaygı duyarlar ve büyük bir sıkıntı yaşarlar.
• İstenmedik ya da kötü bir olay olduğunda, bunun suçunu hemen üstlenme eğilimi gösterirler.
• Sürekli olarak, başkalarının onayını alma, başkalarınca onaylanma gereksinmesi içindedirler. Eleştirilmeye son derece duyarlıdırlar. Başkalarınca dışlanmaktan çok çekinirler.
• Bağımlı kişilik problemi olan kişilerin genel tanısı kişilik bozukluğu içerisindedir. Kişiler hasta olduklarını ya da tedavi edilmesi gerektiğinin farkında olmamaktadır. Bundan ötürü çoğunlukla tedavi edilmeme durumu bulunmaktadır.
Bağımlı Kişilik Problemi Nasıl Tedavi Edilir?
Psikoterapi, bağımlı kişilik bozukluğunda ana tedavi yöntemidir. Terapinin amacı, bağımlı kişilik bozukluğuna sahip bir kişinin daha aktif ve bağımsız olmasına yardımcı olmak ve sağlıklı ilişkiler kurmayı öğretmektir.
Tedavi planında hangi aşamalarda olduğu ve hangi tanı altında olduğu farklı tedavi gerektirmektedir. Bu durumlar içerisinde en temel gereksinim, psikoterapinin olmasıdır. Kişinin tanınması, vakanın durumu ya da tedavi planı oluşumu sağlanır.