Benzerlik Dayanışması
Benzerlik dayanışması; bir toplumun üyelerinin birbirine benzer olmasına dayalı uyumluluğu. Bu konunun öncelikle bencillikle ilgisi bulunmaktadır. Bilindiği üzere, bencillik bireyin kendi çıkarlarını düşünmesi, başkalarının ya da toplumun hak ve çıkarlarını bilmezlikten gelmesi durumu.
Toplum olarak elbette, dayanışmanın yeri ve önemi tartışılmamalıdır. Ancak, toplumumuzda 1980’lerden beri bir bencilliğe doğru bir yönelim görülüyor. Önceki yıllardaki insanlar arasındaki kolektivizm, yerini bireyciliğe bırakmıştır.
Küresel güçler ekonomik yapısını ülkemize getirmekle birlikte, düşünsel kaynaklarını da beraberinde getirdiler. Bu anlayış da büyük ölçüde bencillik yönünde olmuştur. Örneğin, 2005 yılında uygulamaya konulan müfredat programı ile küresel güçler eğitimimize bir ölçüde damgasını vurdu.
Örneğin, müfredat programında küresel güçlerin temel anlayışı olan serbest girişimcilik önem kazandı. Devletin ekonomideki payı azaldı.
Diğer taraftan, toplumumuz giderek duyarsızlık yönünde bir eğilim göstermektedir. Bu saptamaların doğru olduğunu, örnekleriyle medyada her gün görmekteyiz. Maalesef; ölümün eşiğinde olanlara bile duyarsız kalabilmekteyiz. Oysa, amaçlarımızı yerine getirmek için dayanışma önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle, ekonomik anlamda dayanışma içerisine girmek son derece önem taşımaktadır. Bu anlamda yazarın bir teklifi bulunmaktadır. Zengin sınıf gelirinin bir kısmını yoksullar için ayırmalıdır. Bu anlayış da devlet politikası tarafından desteklenmelidir.
Diğer taraftan, devlet politikası ile desteklenecek hususlardan biri de eğitim durumu düşük ailelere diğerleri tarafından destek sunulabilir. Başka bir ifadeyle, eğitim durumu yüksek olanlara mentörlük görevi yapabilirler. Böyle bir yapının eğitim durumu iyi olmayan ailelerinin çocuklarında akademik başarı sağlayabilir.
Sonuç olarak dayanışmanın çok önemli bir yeri var toplum yaşamında. Dayanışmanın sağlanması bir ölçüde eşitsizliği engelleyebilir.
Diğer taraftan, bazı gelişmiş ülkelere toplum olarak dayanışma özelliğimiz örnek ve araştırma konusu idi.
Benzerlik dayanışması bir toplum için önemli bir yer tutmaktadır. Böyle bir anlayışın gelişmesi her toplumsal kurumda rollerin etkin olmasıyla mümkün olabilir. Benzeşme toplumsal kurumların dayanışmasını gerektirmektedir.
Toplumsal dayanışmanın sağlanması önemli bir ölçüde ekonomik sistemin değişmesine de bağlıdır. Çünkü, küresel güçlerin dayattığı ekonomik sistem bireyciliği desteklemektedir. Şu bir gerçektir ki, toplumda dayanışma olacaksa bu ekonomik sistemin değiştirilmesiyle mümkündür.
Yine, bir toplumda yurttaşların davranışlarındaki bencillikte, eğitim sisteminin de azımsanmayacak büyüklükte etkisi vardır. Bu nedenle neoliberal ekonomik sistem yerine devlet müdahalesinin belirleyici, olduğu ekonomik sisteme dönülmelidir.
Hasan GÜNEŞ