KÜRESEL SALGIN SÜRECİ ve BU SÜREÇ SONRASINDAKİ ÖĞRENCİLERİN OKUL TERK ETME RİSKİ: MEVCUT DURUM ve ÖNERİLER
Sevgili Dostlarım, sizlerle bu yepyeni köşede buluşmanın heyecanı ve coşkusu içerisindeyim. Her buluşmamızda, eğitime olumlu katkılarda bulunmak amacıyla, eğitime dair bütün uygulamalara, değişimlere ve sosyal etkilere ışık tutacak araştırmalarımı, görüşlerimi, analizlerimi ve stratejik öngörülerimi siz, sevgili dostlarımla paylaşmak istiyorum.
Küresel salgın süreci, oluşan sosyal ve ekonomik değişimlerin sonucunda, gerçekleşmesinin uzun yıllar alacağını düşündüğümüz eğitim dönüşümünü, sadece birkaç hafta içerisinde, dünyanın en yoksul bölgelerinin de dâhil olduğu milyarlarca eve ulaştırdı. Daha da önemlisi, başka birçok değişimlerin yaşanacağına da bizi ikna edecek şekilde, kamuoyunun tamamında “Okullar, bir daha asla, eskisi gibi olmayacak.” algısını oluşturmaya başladı. Okullarda yaşanan değişimin sonucunda, toplumsal yaşam biçimimizin, ilişki şekillerimizin, alışkanlıklarımızın, ekonomik mevcudiyetimizin ve siyaset yapma biçimimizin yeni bir şekle gireceği artık aşikârdır. Dostlarım, sokağa çıktığımızda artık eski alışkanlıklarımızı ve okula gittiğimizde de artık eski kişisel kimlik kodlarımızı (PIN-Personal Identification Number) bulamayacağız. Kendimizi, yeni kişisel kimlik kodlarımıza bir an önce hazırlamalıyız. Küresel salgın süreci, eğitim toplumunun bildiği tüm kişisel kimlik kodlarını yerle yeksan etmektedir. Bu süreç, tamamen karmaşanın hâkim olduğu ve yeni yaratmış olduğu bu kaotik ortamda, bizleri eğitim sisteminin kodlarını “yeniden” tanımlamak zorunda bırakmaktadır.
Küresel salgın öncesi, sosyal bilimler ve eğitim bilimleri alanında birçok araştırma, okul terkinin nedenleri, süreçleri ve sonuçları üzerine kafa yormuştur. Bu konuda birçok öneriler sunulmuş, stratejiler geliştirilmiş, proje, iyileştirme ve faaliyet çalışmaları yapılmıştır. Okul terkini, eğitim öğretim süreçlerinde öğrencinin değişik faktörler sebebiyle okuldan ayrılması, eğitim basamağını tamamlayamaması, okuldan diploma alamadan ayrılmış olması olarak tanımlayabiliriz. Bu tanımlamaya ara sıra derslere katılamayan, ancak okula devam eden öğrenciler için aktif devamsızlık tanımını; bazı sebeplerden dolayı okula hiç devam etmeyen, ancak kayıtları sistemden silinmeyen öğrenciler için ise, pasif devamsızlık tanımını da ekleyebiliriz. Küresel salgın öncesi yapılan araştırmaların ortak sonuçları değerlendirildiğinde, okul terkinin nedenlerini, okuldan kaynaklı, çevresel etkiler ve öğrencilerin kişisel özellikleri boyutlarında toplayabiliriz.
Küresel salgının olumlu etkilerinden birisi de birçok öğrencinin uzaktan eğitim sürecini fırsata çevirerek, eğitimlerini tamamlama gayretine girmesidir. Küresel salgın süreciyle tüm öğrencilerin okulda olduğu ve bir anda okul terkinin sıfıra indiği söylenebilir. Bu olumlu etkinin en güzel örneklerini yükseköğretimde görmekteyiz. Bununla birlikte, ortaöğretimde de hatırı sayılı bir geri dönüş gayretini tespit etmekteyiz.
Meseleyi ekonomik açıdan ele alırsak; Patrinos (2020)’a göre, küresel salgınla mücadele sürecinde, eğitimde yaşanan kayıpların bireyler üzerinde gelecekte sıkıntılar yaratabileceğini, yaşanan dört aylık eğitim eksikliğinin kişi başına düşen geliri yüzde on iki ila on sekiz arasında gerilettiğini, üniversite, lise ve ilköğretimde yaklaşık altı aylık eğitim kaybının dünyaya faturasının on bir trilyon Amerikan doları olduğunu belirtmiştir. Görülüyor ki hem dünyada hem de ülkemizde okul terkinin ekonomik boyutlarının hiç de azımsanamayacak kadar büyük bir meblağ olduğu ortadadır.
Bu bakımdan ele aldığımızda küresel salgın sonunda, okul terk süreci ile ilgili öğrencilerin geri dönüşlerinin ne derecede önemli olduğu aşikârdır. Küresel salgın dönemi dâhil olmak üzere, okul terklerinin azaltılması ve bu süreci stratejik olarak doğru yönetebilme adına, ülkemiz için tarafımca aşağıdaki genel öneriler sunulmuştur, önerilerimin ayrıntılı içeriklerine inşallah ilerleyen yazılarımda değineceğim. Bu öneriler;
• Sürdürülebilir devrimsel bir eğitim modeli üzerinde çalışılmalıdır.
• Eğitimde bölgesel farklıkları ortadan kaldıracak ve öğrencilerin dijital uçurumlarını çok hızlı bir şekilde azaltacak, uygulamaya dönük politikalar geliştirilmelidir.
• Ülke insanımızı ve eğitimini esir alan “öğretme uygulamaları” yerine, “öğrenme kültürünü” ortaya koyacak stratejiler üretilmelidir.
• “Teknoloji evet”, ancak öncelikle “eğitimde nasıl bir felsefe” kavramı geliştirilerek, eğitimde yeni kişisel kimlik kodları haline dönüştürülmelidir.
• Uzaktan eğitim sistemlerine yatırımlar arttırılmalı ve bu yatırımlar sürdürülebilir olmalıdır.
Bir dahaki buluşmamızda görüşmek üzere, esenlikle ve sağlıcakla kalın Sevgili Dostlarım…
Cemil KURT
Eğitimci
KAYNAKÇA
Kurt, C. (2021). Pandemi Sonrası Eğitimin Yeni PIN Kodları-1. Eğitim Yeni Normal:İskefiye Haber Gazetesi, Ocak sayısı, s. 6.
Kurt, C. (2021). Pandemi Sonrası Eğitimin Yeni PIN Kodları-2. Eğitim Yeni Normal:İskefiye Haber Gazetesi, Şubat Sayısı. 6.
Patrinos , H. (2021). “KOVID-19 Nedeniyle Okulların Kapalı Kalmasının Bedeli", TEDMEM: Video Konferans Çalışması. https://www.dunya.com/dunya/4-aylik-egitim-eksikligi-kisi-basina-dusen-geliri-yuzde-12-18-arasinda-azaltti-haberi-482273 , (20.03.2021 tarihinde erişilmiştir)