ADALET ÖZGÜRLÜK İLİŞKİSİ
Adalet haklı ile haksızın ayırt edilmesi, haklı olana hakkının verilmesi ve kişinin hak ettiği şeye sahip olabilmesidir. Adalet; her sosyalleşme ortamında gerekli olup toplumsal düzenin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Adaletin olmadığı bir ortamda özgürlükten bahsedilebilir mi? Sosyal grupların bazılarını ele alalım. En iyi örnek okullardaki sınıflardır.
Adaletin olmadığı sosyal gruplarda eşitlik olmayacağı gibi özgürlükte olamaz. Çünkü, özgürlük bireylerin ve inançlarını ve tutkularını eşit ölçüde değerlendirilmesini gerektirir. Eşitliğin vurgulandığı adaletin sağlandığı ortamlarda olumlu davranışların görüleceği aşikardır. Örneğin adaletin vurgulandığı sınıflarda sorun davranışlar daha az görülme olasılığı daha yüksektir.
Diğer taraftan; herhangi bir kurum içinde de aynı bulgulara rastlanabilir. Bir kurum içinde iş görenlere adil davranıldığında çalışanların iş doyumunu olumlu etkileyebilir. Dolayısıyla iş doyumu iş görenin kendisini daha özgür hissetmesine neden olabilir. Aslında kendini iyi hisseden kişiler özgürlüğü istiyorlar demektir. Çünkü, ancak bireyin kendisini iyi hissetmesi yaşamı doyasıya kucaklaması ve özgürlüğü istemek anlamına gelir.
Yine çok genel anlamda toplum örnek verilebilir. Gerçekten toplumsal barışın sağlanması için adalet önemlidir. Eğer toplumsal barış olmaz ise yine toplumsal çözülmenin baş göstermesi kaçınılmazdır.
Diğer taraftan, toplumsal anlamda adalet yok ise kişilerin özgürleşmesi mümkün değil. Adaletin olmadığı yerde kaos, anarşi vardır. Bireyselleşme ve bağımsızlaşma, özgürlük çabaları hakkaniyet ortamında gerçekleşebilir. Çünkü hakkaniyet kişilere güven, umut, öz saygı kazandırmaktadır. Hakkaniyet kişilere kendilerine değer verildiğini o da onların kendilerini iyi hissetmeleri ve dolayısıyla özgürlük çabalarına katkı sunabilir.